Mijn dagelijkse werkzaamheden zien voor meer dan 90% op mijn procespraktijk. Procederen in handelszaken is zowel in eerste aanleg voor de rechtbank als in hoger beroep bij het gerechtshof een erg tijdrovende aangelegenheid. De meest eenvoudige procedures nemen namelijk al snel meer dan een jaar in beslag. Dat wordt deels veroorzaakt door de procespartijen zelf. In de regel vragen zij namelijk minimaal één keer uitstel voor het verrichten van hun schriftelijke proceshandelingen, waarvoor in beginsel een termijn van vier of zes weken staat. Een groot deel van de looptijd van een procedure bestaat in mijn ervaring echter vooral ook uit het wachten op de uitspraak. De meeste rechtbanken en gerechtshoven hebben namelijk al jaren te kampen met aanzienlijke achterstanden, waardoor het na de laatste proceshandeling vaak meer dan een half jaar duurt voor een vonnis of arrest volgt.
Verkorting procedures
In 2013 is bij onder meer het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch
een pilot gestart om de doorlooptijd van hoger beroep procedures te verkorten. Partijen en hun advocaten krijgen slechts beperkt uitstel voor het indienen van hun stukken en termijnoverschrijding wordt streng afgestraft. De pilot blijkt in zoverre succesvol te zijn, dat procedures door die maatregelen vanzelfsprekend eerder gereed zijn om arrest te wijzen. Maar helaas profiteren de procespartijen daar uiteindelijk niet van! Vanwege de reeds bij het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch bestaande achterstanden hopen de voor arrest staande procedures zich namelijk op.
Zittingen in 2017!
Onlangs heeft het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch de Deken van de Orde van Advocaten in
een brief laten weten, dat wordt geprobeerd om de achterstanden in te lopen door pleidooien op een langere termijn in te plannen. U moet weten, dat niet in elke hoger beroep zaak zo’n zitting wordt bepaald. Een pleidooi vindt alleen plaats als een procespartij na de eerste schriftelijke uitwisseling van processtukken de zaak nog eens persoonlijk wil toelichten. Dergelijke verzoeken worden in de praktijk eigenlijk altijd toegestaan. Tot mijn grote verbazing wil het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch de nu gevraagde pleidooien pas in 2017 inplannen!
Consequenties voor de praktijk
Het is sowieso lastig uit te leggen, dat partijen en hun advocaten in procedures aan strikte termijnen gebonden zijn terwijl de rechterlijke macht het eindoordeel meermaals kan uitstellen. Maar dit beleid van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch is werkelijk onbegrijpelijk! Onder de pilot worden de procespartijen gedwongen om de procedure te versnellen, terwijl het bepalen van een zitting in zo’n versnelde procedure met meer dan een jaar wordt uitgesteld. De neveneffecten van deze maatregel zijn in mijn ogen dramatisch. Het pleidooi wordt op deze manier namelijk een lucratieve vertragingstactiek. De partij met belang bij het zo veel mogelijk rekken van de procedure kan de zaak door onnodig pleidooi te vragen eenvoudig met meer dan een jaar op de lange baan schuiven. Anderzijds kan de partij met een daadwerkelijk belang bij pleidooi daarvan noodgedwongen moeten afzien, omdat zij eenvoudigweg niet langer dan een jaar op een eindoordeel kan wachten. Wellicht, dat de Hoge Raad zich op enig moment zal dienen te buigen over de vraag of een en ander in strijd is met de goede procesorde. Eerder was dit het geval voor wat betreft de toepassing van het
pilotreglement. Ik hoop hoe dan ook, dat het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch de achterstanden snel weet in te halen…
