5 regels tegen hinder van windmolens

30 nov 2016 Omgevingsrecht Boudewijn Baan

N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.
Het gezegde: Het gaat iemand voor de wind, gaat niet altijd op. Zeer zeker niet voor omwonenden in de directe nabijheid van windmolens. Het blijkt in de praktijk dat er veel klachten zijn, in het bijzonder verstoring van hun welverdiende nachtrust. Die klachten schijnen toe te nemen. Mede gezien de doelstelling van het Kabinet om meer en meer windmolens in Nederland te laten bouwen.

Welke vorm van hinder wordt vaak ondervonden van windmolens?

1. Geluidsoverlast in de nacht en overdag in de tuin. 2. Slagschaduw op de woning. 3. Flitsende verlichting. 4. Horizonvervuiling. 5. Waardedaling woning.

Welke regels gelden er om hinder zoveel mogelijk tegen te gaan?

1. Geluid

Hiervoor geldt dat er over een jaar gemiddeld maximaal 47 decibel mag worden gemeten op de gevel van de woning. Omdat in de nachtperiode het omgevingsgeluid van overdag wegvalt, geldt een strengere norm, namelijk 41 decibel. Uit een goed geluidsonderzoek, voorafgaand aan de vergunningverlening zal moeten blijken of aan genoemde geluidsgrenswaarde wordt voldaan.

2. Slagschaduw

Slagschaduw treedt overdag op als de zon schijnt en de mast en de rotorbladen van een windturbine leiden tot (bewegende) slagschaduw. Die schaduw beweegt met de zon mee en reikt in de winter bij zonsopgang en -ondergang het verst. Vooral de wisseling tussen wel en geen schaduw ergert mensen. In de milieuregelgeving (het Activiteitenbesluit) zijn voorschriften opgenomen om hinder door slagschaduw te beperken. Zo moet bijvoorbeeld een stilstandvoorziening worden aangebracht op de windturbine die uitschakelt als er een bepaald aantal op grond van de milieuregelgeving te berekenen dagen slagschaduw optreedt.

3. Verlichting

Het gaat met name om flitsend licht dat overdag wit is en ’s avonds rood. Er gelden internationale normen (afkomstig uit de normering voor vliegverkeer) die via de vergunningverlening worden opgelegd. Er loopt momenteel een pilotproject om verlichting ’s nachts continu te laten branden en daarmee de hinder als gevolg van het flitsend effect tegen te gaan.

4. Horizonvervuiling

Dit is een subjectief begrip en wordt vooral bepaald door hoe storend windmolens aan de horizon worden ervaren. In een milieueffectrapportage, die soms vereist is in de vergunningprocedure, wordt dit aspect in het kader van de effecten op het milieu meegenomen. Bij de vaststelling van het bestemmingsplan moet met dit aspect eveneens rekening worden gehouden.

5. Waardedaling woning

Waardedaling van de woning kan zich vertalen in een lagere WOZ-waarde, of in planschade die geclaimd moet worden binnen vijf jaren na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan of een verleende omgevingsvergunning die de bouw van de windmolens toelaat. Uit planschadejurisprudentie blijkt grofweg dat toegekende bedragen variëren tussen de € 5.000,00 en € 50.000,00.

Tips uit de praktijk om hinder van windmolens te voorkomen

Bij besluitvorming over komende windmolens is het belangrijk om als belanghebbende/omwonende tijdig een deskundige in te schakelen om na te gaan of de milieu- en ruimtelijke regelgeving juist wordt toegepast.

Wat als de windmolens al in werking zijn?

Indien de windmolens helemaal gerealiseerd zijn en in werking zijn, kan de besluitvorming niet meer worden aangetast. Als blijkt dat een voorgeschreven norm in de praktijk wordt overschreden, kan aan het bevoegde gezag om handhaving worden gevraagd van de geldende regels. Daarnaast is het mogelijk om bijvoorbeeld voor geluid het bevoegd gezag te vragen om een maatwerkvoorschrift op te leggen. Denk hierbij aan een strengere norm dan op grond van de geldende regelgeving is toegestaan. In de praktijk wordt zeer weinig gebruik gemaakt van deze mogelijkheid, maar die kan tegemoet komen aan met name de geluidsoverlast die van de windmolens wordt ervaren.

Als windmolens niet kunnen worden tegengehouden: financiële compensatie

Als u wordt geconfronteerd met windmolens en de besluiten kunnen niet meer worden aangevochten, dan kan nog wel financiële compensatie worden gezocht. U kunt een verzoek om verlaging van de WOZ-waardering indienen en daarnaast kunt u een planschadeclaim indienen binnen de termijn van vijf jaar.

Over de blogger
Boudewijn Baan

Boudewijn heeft zich gespecialiseerd in het ruimtelijk ordeningsrecht, onteigeningsrecht en milieurecht.

Meer artikelen van Boudewijn Baan

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.