Ik ben onterfd, wat nu?

19 jan 2022 Familierecht Anoeska van Ginderen

N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.

Als advocaat in het erfrecht krijg ik vaak vragen over de gevolgen van een onterving. Wat betekent dit nou precies? Wist je dat je er niet voor kunt zorgen dat een kind helemaal niets krijgt bij een overlijden? Ieder kind heeft namelijk recht op zijn/haar legitieme portie. Wat is dat eigenlijk en hoe kun je hier aanspraak op maken? Staat daar een termijn voor? In dit blog bespreken we alles over onterven.

Kun je een kind onterven?

Het staat iedereen vrij om bij testament te bepalen naar wie zijn/haar vermogen gaat na overlijden. Toch heeft de wetgever bepaald dat kinderen recht hebben op een bepaald deel van de nalatenschap van hun ouders. Dit recht heet de legitieme. Ondanks dat er een groot aantal tegenstanders zijn, die menen dat de legitieme portie zijn beste tijd heeft gehad, heeft de wetgever tot nu toe vastgehouden aan dit recht. Met het recht op de legitieme hebben we in het huidige tijdperk dus nog steeds te maken!

onterfd-erfenis-handen

"Kinderen hebben altijd het recht op een bepaald deel van de nalatenschap van hun ouders. Dit recht heet de legitieme."

Wat is de legitieme portie? 

De legitieme portie is de helft van de waarde van de legitimaire massa, gedeeld door het aantal door de erflater achtergelaten personen als bedoeld in artikel 4:10 lid 1 sub a BW. Dat klinkt ingewikkeld! Om het simpeler te zeggen, de legitieme is de helft van het deel dat je normaal gesproken als kind uit de nalatenschap van een ouder zou ontvangen. Een voorbeeld: vader heeft bij zijn overlijden zijn echtgenote en drie kinderen achtergelaten. De groep die in artikel 4:10 lid 1 sub a BW wordt genoemd zijn de eventuele echtgenoot/echtgenote en de kinderen. Elk van de kinderen heeft dan een legitieme van 1/2 (legitieme breukdeel) van 1/4 (vier personen in artikel 4:10 lid 1 sub a BW), oftewel 1/8 deel van de legitimaire massa.

Legitimaire massa

Dit was het makkelijke deel. Hierna volgt het meer complexe deel van de berekening, want wat is de legitimaire massa? Uitgangspunt is de waarde van de goederen van de nalatenschap. Om te voorkomen dat de legitieme aanspraak feitelijk tot nul wordt gereduceerd (of in ieder geval wordt verkleind) door het wegschenken van vermogen vóór overlijden, wordt – voor het berekenen van de legitieme – de waarde van de goederen van de nalatenschap ten tijde van het overlijden vermeerderd met bepaalde giften die erflater heeft gedaan. Het gaat te ver om hier te bespreken welke specifieke giften wel of juist niet meetellen, maar het gaat hier in ieder geval om de giften die in het verleden aan een kind zijn gedaan. Vervolgens worden de schulden van de nalatenschap in mindering gebracht op dit geheel. Niet alle schulden tellen in dit verband mee, maar dat laat ik voor het gemak ook even in het midden.

Meer weten over het legitieme portie? Neem contact op!

Ik wil contact opnemen!

Giften verhogen de legitimaire massa

In gerechtelijke procedures gaat het vooral om welke giften wel bij de berekening dienen te worden betrokken en welke niet. Is een envelop met een inhoud van € 500 die met Kerst wordt gegeven wel of geen gift die de legitimaire massa verhoogt? Is een woning die aan een van de kinderen wordt verkocht voor een bedrag dat € 50.000 lager ligt dan de taxatiewaarde, een gift? Alle bedragen die kunnen worden ‘bij geplust’ verhogen ook de legitieme portie.

Wat kan en moet ik doen als ik ben onterfd?

Om een lang verhaal kort te maken, als je bent onterfd is het van belang dat het verloop van het vermogen van erflater onder de loep wordt genomen. In de wet zijn de nodige mogelijkheden opgenomen, die je kunnen helpen om de hoogte van de vordering vast te stellen. Last but not least, je moet binnen vijf jaar na het overlijden aan de (andere) erfgenamen jouw aanspraak op de legitieme portie kenbaar maken. Doe je dat niet tijdig, dan ben je simpelweg te laat!

Hulp nodig of vragen over de legitieme portie en erfrecht?

Heb je nog meer vragen over de legitieme portie of de afwikkeling van een nalatenschap? Neem dan geheel vrijblijvend contact op met onze familie-  en erfrecht advocaten. AK Advocaten in Etten-Leur staat voor je klaar met al je vragen over erfrecht en familierecht. Ook wanneer je juridisch advies zoekt over echtscheiding ben je bij ons aan het juiste adres.

Over de blogger
Anoeska van Ginderen

Anoeska is gespecialiseerd in het familierecht. Zij is zowel advocaat als mediator. Haar praktijk bestaat voornamelijk uit echtscheidingen en de verbreking van samenlevingen.

Meer artikelen van Anoeska van Ginderen
Anoeska van Ginderen

3 reacties op “Ik ben onterfd, wat nu?”

  1. Goede morgen,

    Ik ben executeur voor een vriendin. Zij heeft 1 zoon onterft. De zoon maakt aanspraak op zijn legitieme aandeel .
    Hij wil nu weten of de andere zoon de afgelopen vijf jaar schenkingen heeft gehad. Op welke manker heeft deze onterft zoon nu inzage in de bankzaken . Ik weet dat er geen sprake is geweest van schenkingen, maar hoe weerleg ik dat?

  2. Beste
    Is het mogelijk na het voorlezen van het testament een bedenktijd te bekomen en hoelang mag deze bedenktijd dan wel zijn .
    Vandebril willy

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.