Bedrijfsongevallen: voorkomen en genezen?

Een bedrijfsongeval kan ingrijpende gevolgen hebben voor zowel de betrokken werknemer als de werkgever. In Nederland zijn er regels en richtlijnen die de veiligheid op de werkvloer regelen om ongevallen zoveel als mogelijk te voorkomen. Doet zich toch een ernstig bedrijfsongeval voor, dan komt de Arbeidsinspectie om de hoek kijken. Overtreding van de veiligheidsregels kan leiden tot bestuursrechtelijke sancties of zelfs strafrechtelijke vervolging.

In een blogreeks ga ik in op de positie van de werkgever. Van Arboregels tot het voorkomen van een sanctie na een ongeval.

Ik wil meer weten over arbeidsrecht

Deel 1. Veiligheid op de werkvloer

Op een werkgever rusten nogal wat verplichtingen om veilig werken mogelijk te maken. Deze regels zijn niet altijd even duidelijk omdat regels soms heel algemeen zijn geformuleerd. Eén ding is zeker. Onvoldoende aandacht voor veiligheid kan een werkgever duur komen te staan.

Arbowet en Arbobesluit

De Arbeidsomstandighedenwet, bekend als de Arbowet, vormt de basis van de regelgeving op het gebied van veilig werken. Deze wet verplicht iedere werkgever om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Dit betekent ook het zoveel als mogelijk voorkomen van een bedrijfsongeval.

Het Arbobesluit is een belangrijke aanvulling op de Arbowet en bevat gedetailleerde regels en voorschriften om de veiligheid, gezondheid en het welzijn van werknemers te waarborgen.

Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E)

Werkgevers moeten de risico’s op de werkvloer in kaart brengen en maatregelen nemen om deze te beheersen. In de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) moet een werkgever de risico’s binnen haar bedrijf in kaart te brengen. Zijn er bepaalde gevaarlijke stoffen aanwezig, dan moet de werkgever een aanvullende RI&E opstellen.

Een verplicht onderdeel van de RI&E is het plan van aanpak. Dit plan vermeldt de maatregelen die de werkgever neemt om de in de RI&E vermelde risico’s aan te pakken. In het plan van aanpak staat vermeld binnen welke termijn maatregelen moeten zijn uitgevoerd en wie hiervoor verantwoordelijk is.

Iedere werkgever moet een preventiemedewerker aanstellen. Dat geldt ook voor kleine bedrijven met maximaal 25 werknemers, al kan de eigenaar/directeur in dat geval ook zelf deze rol vervullen. De preventiemedewerker is een belangrijke schakel bij het opstellen en uitvoeren van de RI&E.

Informatie en PBM’s

Werkgevers zijn verplicht om de werknemers te informeren over de risico’s van het werk en instructies te geven over veilig werken. Daarnaast moeten alle noodzakelijke veiligheidsmaatregelen worden getroffen. Denk aan het verplicht ter beschikking stellen van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) en het zorgen voor veilige machines en gereedschappen.

Gaat er toch iets mis, dan moet de werkgever zorgen voor voldoende Bedrijfshulpverlening (BHV) die eerste hulp kan verlenen bij een ongeval.

De ondernemingsraad

Voor grotere bedrijven geldt dat de ondernemingsraad (OR) ook een belangrijke rol heeft bij de invulling en wijziging van bij het veiligheidsbeleid.

Zo heeft een OR het recht om de RI&E te controleren en advies te geven over het plan van aanpak. Bij wijziging van het arbobeleid heeft de OR zelfs een instemmingsrecht. Dit betekent dat de werkgever de instemming van de OR nodig heeft over een voorgenomen besluit dat betrekking heeft op veiligheidsbeleid.

Veilig werken door de werknemer

Natuurlijk is veilig werken geen eenrichtingsverkeer. De werknemer heeft de verplichting er alles aan te doen om veilig te werken en hij moet veiligheidsinstructies strikt opvolgen. Wanneer een werknemer het niet zo nauw neemt met de regels kan (en ik durf zelfs te zeggen moet) de werkgever de werknemer hierop aanspreken en sancties opleggen.

Van Arboregel tot praktijk

Het is voor een werkgever niet eenvoudig om aan alle verplichtingen te voldoen en zelfs de werkgever die op papier alles op orde heeft kan in de praktijk geconfronteerd worden met een ernstig bedrijfsongeval. In deel 2 van deze blogreeks ga ik dieper in op de verplichtingen die zijn opgenomen in de Arbowet en het Arbobesluit.

Heeft u vragen met betrekking tot dit blog of andere zaken binnen het arbeidsrecht? Aarzel dan niet om contact op te nemen met mij of met een van mijn collega’s bij de sectie Arbeidsrecht.

Maak vrijblijvend een afspraak