Heeft een staker recht op loon?
16 mrt 2023 Arbeidsrecht Jeroen van Kollenburg
N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.
Het lijkt een heuse trend te worden. Nu de onderhandelingen over de loonindexering tussen vakbonden en werkgeversorganisaties steeds vaker moeizaam verlopen, halen de vakbonden het stakingsrecht weer vaker van stal. Deze week kreeg ik dan ook de vraag of een werknemer die van zijn stakingsrecht gebruik maakt recht heeft op loon.
Hoofdregel
De hoofdregel is dat werknemers die staken geen recht hebben op doorbetaling van hun loon. Omdat stakers hun werkzaamheden opschorten, vervalt hun aanspraak op loon. Dit is inclusief bijkomende componenten, zoals (pro rato) vakantiegeld en de opbouw van vakantiedagen.
Uitkering
De vervolgvraag die ik kreeg was of een staker dan een beroep kan doen op de overheid door een uitkering aan te vragen? Maar ook dat is niet het geval. Over de dagen waarop wordt gestaakt bestaat geen aanspraak op bijvoorbeeld een bijstandsuitkering of een WW- uitkering.
''De hoofdregel is dat werknemers die staken geen recht hebben op doorbetaling van hun loon.''
Vangnet
Is er dan geen enkel vangnet voor de stakende werknemer? Zeker wel. Als een staker lid is van de vakbond die de staking organiseert of steunt, dan kan hij aanspraak maken op een vergoeding uit de stakingskas van de vakbond.
Vakbonden hebben namelijk een pot geld gereserveerd om acties te kunnen bekostigen. Op deze manier zorgen zij ervoor dat het stakingsrecht niet wordt uitgehold, doordat werknemers het zich financieel niet kunnen permitteren te gaan staken.
De stakingsuitkering wordt door de vakbond gebaseerd op een normbedrag dat elk half jaar wordt aangepast. Vanaf 1 januari 2023 is het normbedrag €81,93. De stakingsuitkering is voor de eerste 5 dagen maximaal 85% van het normbedrag (€70 netto) per dag. Vanaf dag 6 en verder is dit 115% van het normbedrag (€94 netto per dag).
Tot slot
Als vakbonden en werkgeversorganisaties toch tot een oplossing komen, spreken zij regelmatig af dat het loon met terugwerkende kracht toch door de werkgever wordt betaald. In dat geval betaalt de werkgever de stakingsuitkering terug aan de vakbond.
Vragen met betrekking tot dit blog? Neem contact op met mij of een van mijn collega’s van de sectie Arbeidsrecht.
Meer blogs over Arbeidsrecht
