Berekening van overlijdensschade voor diverse soorten gezinssamenstellingen

26 okt 2020 Letselschaderecht Jolanda Broeders

N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.

Een overlijden brengt niet alleen veel verdriet met zich mee maar ook allerlei financiële gevolgen. Een deel van die schade, ook wel overlijdensschade genoemd, kunt u als nabestaande(n) vergoed krijgen.

Wat is overlijdensschade?

Overlijdensschade is de schade die nabestaanden lijden als iemand overlijdt en hen daardoor niet meer kan onderhouden of verzorgen, terwijl het overlijden de schuld is van iemand anders. Denk daarbij aan een overlijden als gevolg van een verkeersongeluk, een arbeidsongeval of een medische fout.

Degene die verantwoordelijk is voor het overlijden moet deze overlijdensschade vergoeden. Dit is vaak een verzekeringskwestie waardoor de schade wordt vergoed door de verzekeraar van de persoon die verantwoordelijk is.

Wie er recht hebben op overlijdensschade en welke schade voor vergoeding in aanmerking komt vinden we in artikel 6:108 BW. Een van de schadeposten die vergoed moet worden is het gederfd levensonderhoud.

Kosten van levensonderhoud

Als nabestaanden financieel afhankelijk waren van de overledene dan kunnen de kosten van levensonderhoud worden geclaimd. Als er een vader van een gezin overlijdt ontstaat er vaak schade, omdat zijn inkomen wegvalt. Er valt echter niet alleen een inkomen weg, maar er vallen ook bepaalde uitgaven weg. Er hoeven nu minder boodschappen te worden gedaan. Als een levensverzekering tot uitkering komt dan worden soms ook de hypotheeklasten wat lager.

Het uitgangspunt bij de vergoeding van overlijdensschade is dat de nabestaanden na het overlijden van een dierbare dezelfde levensstandaard kunnen aanhouden als voor het overlijden. Als letselschadeadvocaat ga ik dan bekijken wat de nabestaanden nodig hebben om op dezelfde voet als voor het ongeval door te leven. Daarnaast moet ik dan weten welk inkomen/welke uitkeringen na het ongeval nog beschikbaar zijn. Het verschil tussen de behoefte van de nabestaanden en het beschikbare inkomen is de schade.

Rekenmodel en NIBUD

Het berekenen van overlijdensschade is zeer ingewikkeld. De hulp van een letselschadeadvocaat en een gespecialiseerd rekenbureau is daarbij echt nodig.

Voor de berekening van overlijdensschade wordt een rekenmodel gebruikt. Er wordt gekeken naar het netto gezinsinkomen van voor het overlijden, het aantal gezinsleden en de leeftijd van de kinderen. Het NIBUD heeft berekend welk percentage van de uitgaven wegvalt als een volwassene overlijdt. Dat percentage is steeds verschillend, afhankelijk van de samenstelling van het gezin.

Verschillende gezinssamenstellingen

Al die percentages zijn verwerkt in de Letselschade Richtlijn Rekenmodel Overlijdensschade van De Letselschade Raad. Aanvankelijk was alleen rekening gehouden met tweeoudergezinnen waarvan een ouder overlijdt. Maar er zijn natuurlijk veel meer situaties mogelijk. Zoals gezinnen met twee volwassenen, waarvan beide volwassenen overlijden. Of eenoudergezinnen, waarvan de volwassene overlijdt. En tot slot moet gedacht worden aan co-ouderschapsituaties, waarvan één van de twee co-ouders overlijdt. Die situaties zijn sinds 2020 allemaal in de Richtlijn opgenomen. Voor de berekening van de overlijdensschade is dan ook nog van belang of de kinderen na het overlijden van hun ouder in het ouderlijk huis blijven wonen of worden opgenomen in een ander gezin (bijvoorbeeld van de andere ouder).

Netto gezinsinkomen minus percentage

Om te bepalen wat de behoefte van de nabestaanden is kijken we naar het netto gezinsinkomen van voor het overlijden. Het percentage van de uitgaven wat wegvalt als een volwassene overlijdt, breng je daarop in mindering. Dus het netto gezinsinkomen -/- dat percentage = de (resterende) financiële behoefte is van de nabestaanden.

Netto gezinsinkomen na het overlijden

Daarna wordt het netto gezinsinkomen na het overlijden vastgesteld. Het inkomen van de overledene valt weg maar soms is er recht op bijvoorbeeld een nabestaandenpensioen.

Berekening van overlijdensschade

Het verschil tussen de financiële behoefte van de nabestaanden en het netto gezinsinkomen na overlijden is dan de schade. Hoewel er dus bij die berekening van vaste percentages (Nibud-normen) wordt uitgegaan, wordt ook echt gekeken naar de individuele zaak. Er wordt dus echt een berekening op maat gemaakt. Die schade is ook geen enkel jaar hetzelfde. Als bijvoorbeeld het inkomen van de overledene in de toekomst nog flink zou zijn gestegen omdat de overledene promotie zou hebben gemaakt dan is dat netto gezinsinkomen over enkele jaren hoger dan op het moment van het overlijden.

Kosten van onderhoud in natura

Niet alleen na het overlijden van bijvoorbeeld de kostwinner van het gezin kan er flinke schade ontstaan. Als er jonge kinderen in het gezin zijn en degene die een groot gedeelte van de zorgtaken op zich nam komt te overlijden dan kan er eveneens een forse schade ontstaan. Hoe moet nu de opvang van de kinderen geregeld worden? Als de overblijvende ouder in ploegendienst werkt moet er zelfs opvang voor de nachten worden geregeld. Daarnaast kan er schade ontstaan, omdat er nu een huishoudelijke hulp moet worden ingeschakeld of een klusjesman om de onderhoudswerkzaamheden aan de woning te verrichten en een tuinman.

Deze zogenaamde kosten van onderhoud in natura moeten ingevolge artikel 6:108 BW ook vergoed worden.

Vragen?

Is uw partner of de co-ouder van uw kind door een ongeval overleden en staat u nu ineens alleen voor de zorg en opvoeding van de kinderen? Dan is het wellicht goed om een gespecialiseerd letselschadeadvocaat te vragen om uw situatie te beoordelen. Neem daarvoor uiteraard gerust contact met mij op. Dat kan uiteraard ook als u een andere vraag hebt over overlijdensschade.

Over de blogger
Jolanda Broeders

Jolanda werkt sinds 1995 bij AK Advocaten. Haar praktijk bestaat volledig uit letselschadezaken.

Meer artikelen van Jolanda Broeders
Jolanda Broeders

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.