04 dec 2019 Omgevingsrecht Boudewijn Baan
Na boeren protesteren nu ook bouwers, baggeraars en hoveniers, maar waartegen precies? Lees hier meer over de PFAS crisis.
PFAS staat voor Poly- en perfluoralkylstoffen en bestaat uit ruim 6.000 stoffen, die door de mensen zijn gemaakt. De stoffen beschikken over specifieke eigenschappen, zoals vuil- en waterafstotendheid en brandwerenheid. Op de eerste plaats zijn de stoffen best bijzonder te noemen. De stoffen zitten bijvoorbeeld in kleding, cosmetica, pannen, verf, etc. Het nadeel is dat deze stoffen persistent en nauwelijks biologisch afbreekbaar zijn. De PFAS-verbindingen blijven dus lang bestaan. PFAS-stoffen worden dan ook niet voor niets forever chemicals genoemd.
Eerder werd gedacht dat stoffen mogelijk in toenemende mate gevaarlijk konden zijn voor de volksgezondheid, maar inmiddels is bekend dat sommige PFAS-stoffen toxisch zijn. De industriële PFAS-afvalproducten kunnen via water en lucht verspreid worden. Daardoor zijn hoge concentraties van deze verontreinigende stoffen teruggevonden in bodem, grondwater en oppervlaktewateren.
Er lopen diverse onderzoeken om de omvang van het PFAS-probleem in kaart te brengen. In de tussentijd mag de met PFAS verontreinigde grond niet worden verwerkt of verplaatst. De werkzaamheden bij de grond-, weg- en waterbouw staan on hold vanwege de giftige bodemstoffen. Na stikstof vormt ook deze materie een bedreiging voor diverse sectoren, waaronder de bouw. Voor veel bedrijven ligt faillissement op de loer.
De praktijk werkt nu met een tijdelijk handelingskader. Om met PFAS verontreinigde grond te mogen werken, moet de concentratie PFAS in de grond worden onderzocht. Bij diverse laboratoria lopen de wachttijden op. Zelfs onder het tijdelijk handelingskader ontstaat wederom vertraging. Het kabinet moet met oplossingen komen.
Voor veel bouwers, baggeraars en hoveniers lijkt het alsof de PFAS-norm uit de lucht komt vallen. De chemische stoffenproblematiek speelt al eerder, maar kreeg niet zoveel aandacht als nu. Sterker nog, vroeger werd gesproken over een wonderlijke ontdekking en werd vooral gefocust op de voordelen van PFAS. Maar nu plots valt PFAS onder de noemer ‘rotzooi’, zoals de staatssecretaris het zegt. Wanneer een te hoge concentratie PFAS (minimaal 0,1 microgram PFAS per kilo droge grond) wordt aangetroffen, moet het werk uit voorzorg worden stilgelegd. Deze extreme voorzichtigheid brengt veel kosten met zich mee, het ziet ernaar uit dat deze norm veel te gehaast is genomen. Meer dan 85% van de geteste grond zit boven deze strenge norm.
Onlangs heeft het kabinet nieuwe noodmaatregelen aangekondigd, die het verplaatsen van met PFAS vervuilde grond minder onmogelijk maken. Totdat er een definitieve normstelling wordt gepresenteerd, worden tijdelijk rijksbaggerdepots open gesteld waar met PFAS vervuilde baggerspecie kan worden gedeponeerd. Hierdoor kunnen grote projecten (tijdelijk) worden hervat. Op 29 november heeft Van Veldhoven, de minister van Milieu en Wonen, aangekondigd bouwers en baggeraars meer ruimte te bieden in het PFAS problematiek. Deze ruimte ziet op de verhoging van de PFAS-norm. Voor veel bouwprojecten betekent dit goed nieuws. De oorspronkelijke norm wordt verachtvoudigd, namelijk naar 0,8 microgram PFAS per kilo droge grond. Deze versoepelde norm is tijdelijk en bedoeld om het bouw- en baggerwerk weer op gang te brengen. De definitieve normstelling volgt in 2020. Voor nu lijkt de situatie te zijn verbeterd en geeft het diverse sectoren meer lucht.
Meer weten?
Benieuwd naar de betekenis van PFAS voor uw situatie of u wilt nader worden geïnformeerd over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met onze specialist Boudewijn Baan (advocaat) via 06-51348976 of via bb@ak-advocaten.eu.
Boudewijn heeft zich gespecialiseerd in het ruimtelijk ordeningsrecht, onteigeningsrecht en milieurecht.
Meer artikelen van Boudewijn Baan