Handhaving bij strijd met redelijke eisen van welstand, alleen bij excessen

31 jul 2020 Omgevingsrecht Renata Königel

N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.

De Woningwet bepaalt dat een bouwwerk niet strijdig mag zijn met de redelijke eisen van welstand. Gemeentes hebben een welstandsnota waarin criteria voor de welstandsbeoordeling zijn opgenomen. De welstandsnota moet echter ook bepalen wanneer sprake is van een exces, dat wil zeggen ernstige strijd met redelijke eisen van welstand. Bij een exces wordt gehandeld in strijd met artikel 12 Woningwet. Burgemeester en wethouders (B&W) kunnen dan handhavend optreden. Onlangs heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) uitspraak gedaan over een woning in Den Helder die “appeltjesgroen” was geschilderd.

Welstandsnota

In de welstandsnota was aangegeven dat de wijk licht gekleurde gevels kent en dat geen contrasterende of felle kleuren mogen worden gebruikt. Volgens de nota was sprake van een exces als het bouwwerk onmiskenbaar strijdig is met de welstandcriteria voor de wijk, een buitensporig uiterlijk heeft of afbreuk wordt gedaan aan de ruimtelijke kwaliteit. Ook was aangegeven dat een exces vaak felle kleuren heeft. B&W lieten zich adviseren door de welstandscommissie. Deze vond het appeltjesgroen te fel. Gezien het samenhangende en harmonieuze beeld in de wijk was volgens de commissie sprake van een exces. B&W legden daarom een last onder dwangsom op.

Appellant overlegde een tegenadvies. Daarin was aangegeven dat enkele woningen in de wijk ook niet lichtgekleurd waren, zoals donkergrijs. Daartegen werd niet gehandhaafd. De commissie ging op het tegenadvies in en gaf aan dat donkergrijs weliswaar afwijkend is maar geen exces. Het appeltjesgroen was veel feller.

De Afdeling vond in navolging van de rechtbank dat B&W het welstandadvies mochten volgen. Het donkergrijs had niet dezelfde intensiteit als het groen. Volgens de Afdeling was sprake van een exces en mochten B&W daarom handhaven.

Negatief welstandsadvies: dit kunt u doen

De welstand speelt doorgaans bij nieuwbouw of verbouw, maar deze zaak betrof een bestaande woning. Dat komt niet vaak voor. Indien u bij nieuw- of verbouw te maken krijgt met een negatief welstandsadvies, kunt u het volgende doen. U kunt een tegenadvies van een onafhankelijk deskundige overleggen. Het is vaste rechtspraak dat de welstandcommissie daar gemotiveerd op in moet gaan. Als het tegenadvies niet aannemelijk maakt dat het welstandsadvies naar inhoud of wijze van totstandkoming zodanige gebreken vertoont dat B&W zich niet daarom niet daarop hadden mogen baseren, mag het welstandsadvies worden gevolgd. U kunt ook proberen aannemelijk te maken dat het welstandsadvies onzorgvuldig tot stand is gekomen.

Of u kunt proberen aan te tonen dat het advies strijdig is met de welstandsnota. De strijdigheden moeten specifiek worden benoemd. B&W volgen het welstandsadvies doorgaans, maar kunnen hier om inhoudelijke of andere redenen van afwijken. Dat gebeurt echter niet snel.

Na strijd met het bestemmingsplan is de welstand de belangrijkste weigeringsgrond voor de omgevingsvergunning.

Voor vragen neem contact op met Renata Königel.

Over de blogger
Renata Konigel

Renata heeft jarenlang als jurist bij verschillende Brabantse gemeenten gewerkt. Hierdoor heeft zij veel kennis van de gemeentelijke organisatie en regels. In 2013 heeft Renata de overstap naar de advocatuur gemaakt.

Meer artikelen van Renata Konigel
Renata Königel-de Pijper

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.