Werkgeversaansprakelijkheid: schadevergoeding voor mishandeling van werknemer

27 mrt 2018 Letselschaderecht Ferda van Benthem

N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.
We kunnen het ons haast niet voorstellen dat een akkefietje met een collega leidt tot een vechtpartij. Toch gebeurt dat vaker dan we denken. Op grond van de wet moet de werkgever zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Maar hoever gaat deze verplichting? Kun je als werknemer jouw werkgever aansprakelijk stellen voor de schade die je lijdt als gevolg van een mishandeling door een collega? En geldt dat ook als mishandeling kort na werktijd heeft plaatsgevonden?

Zorgplicht werkgever

In de wet is de zorgplicht van de werkgever neergelegd. Deze plicht houdt in dat de werkgever zoveel mogelijk maatregelen moet nemen om te voorkomen dat zijn werknemers in een onveilige situatie terechtkomen en schade lijden. De werkgever moet erop letten dat de lokalen, werktuigen en gereedschappen veilig zijn ingericht en goed onderhouden blijven. Deze plicht houdt ook in dat de werkgever - waar nodig - maatregelen neemt en aanwijzingen geeft. Zo moet de werkgever, wanneer de werknemers zich niet houden aan de veiligheidsinstructie, daartegen optreden. Wat van een werkgever in ieder geval mag worden verwacht, is dat hij zich houdt aan de regels op het gebied van de arbeidsomstandigheden. Een voorbeeld daarvan is de Arbowet. In de Arbowet is onder meer bepaald dat de werkgever beleid moet voeren dat gericht is op voorkoming en, voor zover dat niet mogelijk is, beperking van psychosociale arbeidsbelasting (artikel 3 lid 2 Arbowet). Simpel gezegd betekent dit dat de werkgever moet optreden tegen:
  • seksuele intimidatie;
  • agressie en geweld;
  • pesten en
  • werkdruk.

Werkgeversaansprakelijkheid

Wanneer de werknemer bewijst dat hij schade heeft geleden in de uitoefening van zijn werkzaamheden is de werkgever in beginsel aansprakelijk (artikel 7:658 lid 2 BW). De werkgever kan in twee gevallen de aansprakelijkheid ontlopen, namelijk:
  1. wanneer hij aantoont dat hij zijn zorgplicht is nagekomen of
  2. wanneer hij aantoont dat de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
In de praktijk neemt de rechter vrijwel nooit aan dat de schade is ontstaan door opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Ook niet wanneer de werknemer bepaalde veiligheidsregels niet in acht heeft genomen.

Voorbeeldzaak mishandeling collega

Het arrest van het hof ’s-Hertogenbosch gaat over een werknemer die op grond van een uitzendovereenkomst werkzaam was bij een vennootschap. In dit bedrijf keurde hij de geproduceerde stoelen. Op een gegeven moment ontstaat er flinke ruzie over de keuring. Bij dit conflict was de teamleider aanwezig. Na afloop van de nachtdienst wordt de uitzendkracht op de parkeerplaats te grazen genomen. Hij krijgt een kopstoot en wordt geslagen en gestompt. Het opgelopen letsel is ernstig. Er is onder andere sprake van een afgebroken voortand en een kaakbotscheuring.

Verwijten

De werknemer verwijt de werkgever dat deze onvoldoende actie heeft ondernomen om de ruzie te sussen. Volgens de werknemer kwamen gewelddadigheden vaker voor in het bedrijf, maar werd hier niet tegen opgetreden.

Beoordeling aansprakelijkheid

In de gerechtelijke procedure vordert de werknemer schadevergoeding van zijn werkgever.

Schade tijdens uitvoering werkzaamheden?

In deze zaak was niet op voorhand duidelijk of voldaan was aan de voorwaarde dat de werknemer zijn schade had geleden tijdens de uitvoering van zijn werkzaamheden. De dienst van de werknemer was immers voorbij en hij was geslagen buiten de werkplek. De werknemer wist door middel van getuigenverklaringen te bewijzen dat de ruzie weliswaar buiten was uitgevochten, maar dat deze direct verband hield met zijn werkzaamheden. Bovendien was de ruzie aanvankelijk begonnen net vóór de uitgang. Het hof achtte deze stelling voldoende bewezen.

Werkgever voldaan aan zorgplicht?

Vervolgens was de werkgever aan zet. Om de aansprakelijkheid af te wenden moest hij bewijzen dat hij voor de handhaving van een veilige werkomgeving alle maatregelen had getroffen die van hem gevraagd konden worden. Volgens het hof was de werkgever daar niet in geslaagd. Uit de getuigenverklaringen bleek namelijk dat de werkgever onvoldoende had gedaan om het incident te voorkomen.

Werkgever aansprakelijk

Het hof beslist dat de werkgever aansprakelijk is voor de schade van de werknemer. Bij de beoordeling van de aansprakelijkheid speelde onder meer mee dat de leidinggevende bekend was met de spanningen tussen de controleurs, maar dat er weinig, of beter gezegd geen, aandacht is besteed aan een vermindering daarvan.

Werkgeversaansprakelijkheid reikt soms verder dan verwacht

Als werknemer kun je jouw werkgever aansprakelijk stellen voor de schade die je lijdt als gevolg van misdragingen van jouw collega’s. De bovenstaande uitspraak laat zien dat de zorgplicht van jouw werkgever niet per se eindigt als je de werkplek verlaat. Heb je nog vragen over dit onderwerp? Neem dan contact met mij of een van mijn collega’s op. Wij helpen je graag! Fotocredits: WavebreakMediaMicro / Adobe Stock

Over de blogger
Ferda van Benthem

Ferda is sinds 1990 advocaat letselschaderecht. Daarnaast is zij mediator. Ferda werkt vrijwel uitsluitend voor slachtoffers. Met haar 30 jaar ervaring is zij gepokt en gemazeld in de wereld van verzekeraars en rechtbanken.

Meer artikelen van Ferda van Benthem
ferda van benthem

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.