Gemeente vergeet exploitatieplan of anterieure overeenkomst, voordeel(tje) voor de ontwikkelaar?

Hoewel je op het eerste oog zou denken dat de ontwikkelaar mazzelt omdat de gemeente vergeet het kostenverhaal middels een exploitatieplan of anterieure overeenkomst te regelen, pakt dit bij rechterlijke toetsing toch vervelend uit. Verplichting anterieure overeenkomst De gemeente is immers op grond van artikel 6.12 Wro gehouden tegelijkertijd met het bestemmingsplan of omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan, het verhaal van de daarmee gemoeide kosten veilig te stellen. Er zijn slechts twee situaties waarin de gemeente deze plicht niet heeft. De eerste mogelijkheid is door dit vooraf contractueel zeker te stellen middels een anterieure overeenkomst. Verder bestaat er in situaties waar het geldelijk belang de 10.000,00 euro niet overschrijdt, voor de gemeente de mogelijkheid om met een beroep op artikel 6.2.1a Bro af te zien van het vaststellen van een exploitatieplan (en daarmee dus ook geen plicht om een anterieureovereenkomst te sluiten). In haar uitspraak van 2 april 2014 maakt de Raad van State klip en klaar dat een kruimelgeval als bedoeld in voornoemd artikel 6.2.1a Bro niet al te licht mag worden aangenomen. Gevolgen ontbreken anterieure overeenkomst De Raad van State oordeelde dat de gemeente middels een deugdelijke onderbouwing (berekening en nadere toelichting) dient aan te tonen dat er inderdaad sprake is van een kruimelgeval. De gemeente had dat in deze casus nagelaten. Consequentie: Raad van State vernietigt het desbetreffende deel van het bestemmingsplan nu niet voldaan is aan de uit artikel 6.12 Wro voortvloeiende verplichting om een exploitatieplan op te stellen c.q. op andere wijze het verhaal van de kosten veilig te stellen. Ook een toekomstige verwerving door de gemeente – die nog niet volledig zeker was – kon de gemeente niet redden. Het is dan ook van groot belang om als ontwikkelaar/initiatiefnemer actief op het kostenverhaal in te zetten en zo nodig daar bij de gemeente op aan te dringen. Bij een rechterlijke toetsing zal het bestemmingsplan – maar ook een omgevingsvergunning om af te wijken van het bestemmingsplan – zonder meer sneuvelen.