Het recht op vrije advocaatkeuze: wat is het en wanneer kan je hierop een beroep doen?

07 feb 2022 Vastgoedrecht Elsemieke Cools

N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.

Als u verwikkeld raakt in een juridisch geschil, kan dat onvoorziene hoge kosten met zich brengen. Het is dan ook niet voor niets dat veel mensen ervoor kiezen om een rechtsbijstandsverzekering af te sluiten.

Op het moment dat u aanspraak maakt op uw rechtsbijstandsverzekering gaan vaak in eerste instantie juristen in dienst van de verzekeraar voor u aan de slag of wijst de verzekeraar een advocaat aan. Wat veel mensen niet weten, is dat zij in veel gevallen het recht hebben om zelf een (externe) advocaat te kiezen. Hoe dat precies werkt, leg ik u uit in deze blog!

Vrije advocaatkeuze en voordelen

Het recht op vrije advocaatkeuze houdt in dat u – indien u verzekerd bent voor rechtsbijstand – bij een juridisch geschil uw verzekeraar kan verzoeken om zelf een advocaat te mogen kiezen. Het is afhankelijk van uw polisvoorwaarden of, en onder welke voorwaarden, u gebruik kunt maken van uw recht op vrije advocaatkeuze. Check deze dus goed!

Voordeel van de vrije keuze is dat u een advocaat kan kiezen die u kent, die is gespecialiseerd op het rechtsgebied dat uw geschil betreft en bij u in de buurt woont. Dit zorgt voor persoonlijk contact en ook een efficiëntere dienstverlening.

Ik wil meer weten over vastgoedrecht

Wanneer geldt dit recht?

In de meeste gevallen bestaat het recht op vrije advocaatkeuze wanneer sprake is van een procedure. Het Europese Hof van Justitie oordeelde in de uitspraak van 7 november 2013 dat een verzekerde altijd de keuze had om zelf een advocaat te kiezen, als sprake was van een gerechtelijke of administratieve procedure. Dit begrip moet ruim worden uitgelegd en omvat zowel kanton als civiele procedures. Wel kan een rechtsbijstandsverzekeraar daaraan in de polis voorwaarden verbinden, bijvoorbeeld dat de externe kosten slechts tot een bepaald bedrag gedekt worden. Dit is een afweging die u zult moeten maken, eventueel in samenspraak met de verzekeraar of de assurantietussenpersoon.

Ook vergoeding advocatenkosten zonder een procedure?

In 2020 is naar aanleiding van een uitspraak van het Hof van Justitie van 14 mei 2020 discussie ontstaan over het recht op vrije advocaatkeuze in de buitengerechtelijke fase. Het Klachteninstituut voor Financiële Dienstverlening (hierna: Kifid) heeft bepaald dat in Nederland ook bij een buitengerechtelijke fase het recht op vrije advocaatkeuze bestaat. Elke fase die kan leiden tot een procedure bij de rechter valt volgens de Geschillencommissie onder het begrip ‘gerechtelijke procedure’.

De verzekeraar in kwestie (DAS) was het niet eens met de uitspraak en is in beroep gegaan. Naar aanleiding van dit beroep is Kifid (gedeeltelijk) teruggekomen op haar eerdere uitspraak. Volgens de Commissie gaat het recht niet zover dat een consument altijd zelf een advocaat mag kiezen op kosten van de verzekeraar. Daarvoor moet wel een relatie zijn met een administratieve of gerechtelijke procedure.

boekenkast met beelden op advocatenkantoor

"Een voordeel van de vrije advocaatkeuze kan zijn dat het zorgt voor persoonlijk contact en een efficiëntere dienstverlening"

Vragen?

Heeft u een juridisch geschil waarbij u zich graag wilt laten bijstaan door een advocaat naar keuze? Meld dit dan altijd bij uw verzekeraar. Desgewenst kunnen wij met u meekijken.

Let wel: schakel als u een rechtsbijstandverzekering heeft niet eigenhandig en zonder overleg een externe advocaat in. U heeft namelijk wel toestemming nodig van de rechtsbijstandsverzekeraar. Zonder toestemming loopt u het risico zelf kosten te moeten dragen.

Neem bij vragen contact op met de specialisten van de sectie Vastgoedrecht. Wij helpen u graag verder.

Ik ga contact opnemen

Over de blogger
Elsemieke Cools

Elsemieke is vanaf augustus 2020 werkzaam op de sectie Vastgoedrecht van AK Advocaten, sinds juni 2021 als advocaat.

Meer artikelen van Elsemieke Cools

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.