Mogelijk hogere vergoeding voor mantelzorg

Het wetsvoorstel zorg- en affectieschade moet de positie verbeteren van slachtoffers en hun naasten. Vaak wordt de zorg door de omgeving van een slachtoffer georganiseerd. Nu worden lang niet alle kosten vergoed door de aansprakelijke persoon. Het wetsvoorstel voorziet in een ruimere regeling voor kostenvergoeding van verzorging, verpleging, begeleiding en huishoudelijke hulp van een slachtoffer. Ook inkomensschade van een familielid of vriend kan hieronder vallen. Dat is een groot verschil met het huidige systeem.

Mantelzorg in het huidige systeem

Uitgangspunt in de huidige wet is dat alleen het slachtoffer zelf schadevergoeding kan claimen van de aansprakelijke persoon. Anderen hebben in principe geen recht op vergoeding van hun schade. Toch kunnen ook anderen, zoals familieleden en vrienden, schade lijden. De wet kent nu een regeling voor verplaatste schade. Andere personen dan het slachtoffer kunnen hun schade claimen. Het gaat dan om kosten die gemaakt zijn ten behoeve van het slachtoffer. Van deze kosten kan gezegd worden dat als het slachtoffer deze kosten zelf zou hebben gemaakt, hij/zij deze had kunnen claimen. Hierbij kan gedacht worden aan de ziekenhuisrekening die bijvoorbeeld door de ouders wordt betaald. Na een ongeval gebeurt het vaak dat naasten zich ontfermen over de noodzakelijke verzorging, verpleging en begeleiding van het slachtoffer. Dit wordt mantelzorg genoemd. Soms gaan naasten minder werken om deze mantelzorg te kunnen geven en lijden zij inkomensschade. We spreken dan van verplaatste schade. In het huidige wettelijke systeem wordt deze schade alleen vergoed voor zover hierdoor op de kosten van professionele hulp wordt bespaard. Dat betekent dat de inkomensschade van naasten niet altijd volledig wordt vergoed. Opmerkelijk is dat een overlevende echtgenote wel haar inkomensschade vergoed krijgt die zij lijdt door haar werk op te geven om de zorg voor de kinderen op zich te nemen. Dit verschil kan weliswaar door het systeem van de wet worden verklaard, maar is niet bevredigend.

Het nieuwe wetsvoorstel: ruimere vergoeding van mantelzorg

Het wetsvoorstel voorziet in een afzonderlijke regeling van de zorgkosten, waaronder ook mantelzorg. De behoefte aan zorg wordt als expliciete schadepost van het slachtoffer zelf aangemerkt in de wet. De zorgkosten zijn verhaalbaar als het “redelijk” is om professionele hulp in te schakelen. Dat is een ander criterium dan “of het normaal en gebruikelijk is om een professional in te schakelen”. Verder geldt de nu gehanteerde maximalisering tot de kosten van wat een professional zou hebben gekost niet meer. Dat betekent dat de mantelzorger zijn daadwerkelijke inkomensverlies kan claimen en niet alleen het bedrag wat de Thuiszorg zou hebben gekost. Wel moeten deze kosten “redelijk” zijn. Wat zijn “redelijke” zorgkosten? Dat is niet per se de goedkoopste mogelijkheid om in de zorg van het slachtoffer te voorzien. De aansprakelijke persoon zal binnen de grenzen van de redelijkheid aan de keuzes van het slachtoffer gebonden zijn. Dit betekent dat ook het inkomensverlies van de naaste – doordat de mantelzorger minder gaat werken of vakantiedagen opneemt – voor vergoeding in aanmerking komt. Dat is een groot verschil met de huidige regels.

Van voorstel naar wet?

Wij volgen dit concept wetsvoorstel op de voet.