Ieder jaar wordt zowel de kinder- als partneralimentatie geïndexeerd. Dit indexeringspercentage wordt jaarlijks bekendgemaakt door het Ministerie van Justitie & Veiligheid. Voor
2019 is het indexeringspercentage vastgesteld op 2%. In een eerder
blog beantwoordde ik al enkele veelgestelde vragen over de indexering. In dit blog bespreek ik graag de belangrijkste aspecten.
Waarom vindt indexering van de alimentatie plaats?
In principe stijgen de inkomens ieder jaar. Daar staat tegenover dat het leven ook duurder wordt, bijvoorbeeld door een verhoging van de woonlasten, zorgkosten of btw. De kosten van levensonderhoud stijgen dus ook. Om ervoor te zorgen dat de alimentatie aansluit op de loonsverhoging en de stijgende kosten, wordt de alimentatie jaarlijks verhoogd.
Is het indexeren van de alimentatie verplicht?
Cliënten vragen mij vaak of zij ook moeten indexeren als zij daarover in een ouderschapsplan of convenant geen afspraken hebben gemaakt.
Het antwoord daarop luidt ja.
De indexering is namelijk vastgelegd in de wet, in artikel 1:402a van het Burgerlijk Wetboek. Daarin is opgenomen dat de alimentatie jaarlijks per 1 januari automatisch wordt verhoogd met een bepaald percentage, vastgesteld door het Ministerie van Justitie & Veiligheid. Omdat het een wettelijke verplichting betreft, moet dus ook worden geïndexeerd als dat niet expliciet is vastgelegd.
Voor wie geldt de indexering?
De indexering geldt zowel voor kinder- als partneralimentatie. Daarnaast geldt het voor iedereen die alimentatie ontvangt en voor iedereen die alimentatie moet betalen. Het maakt daarbij geen verschil of de alimentatie in onderling overleg is vastgelegd of dat de alimentatie door de rechter is vastgesteld.
Betaalt of ontvangt u alimentatie?
Houd er dan rekening mee dat de alimentatie per 1 januari 2019 wijzigt.
Uitsluiting wettelijke indexering mogelijk?
Volgens de wet moet de alimentatie jaarlijks van rechtswege worden geïndexeerd. Dat betekent dat de alimentatiebedragen dus ieder jaar automatisch omhoog gaan, óók als u daarover geen afspraken heeft gemaakt met uw ex-partner.
Hierop zijn echter uitzonderingen mogelijk.
U kunt de indexering in onderling overleg (tijdelijk) uitsluiten. Dit moet u dan wel schriftelijk vastleggen, bijvoorbeeld in een convenant of ouderschapsplan. Daarnaast kunt u de rechter vragen om de indexering uit te sluiten. De rechter zal zo’n verzoek slechts in uitzonderlijke situaties toewijzen. Bijvoorbeeld als u kunt bewijzen dat u een vast inkomen heeft dat nooit stijgt.
Hoe kan ik de wettelijke indexering berekenen?
De berekening en verhoging van de alimentatie is een verplichting van de alimentatiebetaler. Hij of zij moet daar dus uit eigen beweging toe overgaan.
De verhoging kan overigens eenvoudig worden berekend. Diverse websites, waaronder de website van het
LBIO, bieden daarvoor handige tools.
Uiteraard kan de verhoging ook handmatig worden berekend. Een rekenvoorbeeld: de alimentatie bedraagt in 2018 € 200 per maand. Dit bedrag moet met 2 % worden verhoogd (200 / 100 x 2 + 200 =) € 204 per maand.
Als betaling uitblijft
De wet schrijft voor dat de alimentatie bij vooruit moet worden betaald. Het verhoogde bedrag moet dus voor het eerst vóór 1 januari 2019 aan de alimentatiegerechtigde worden betaald.
In de praktijk merk ik echter dat in veel gevallen geen indexering wordt toegepast, soms zelfs tot vele jaren terug. Er is daarbij niet altijd sprake van onwil, vaak is deze verplichting gewoonweg onbekend. Een verrekening achteraf is echter vaak voor beide partijen niet prettig. Mijn advies is dan ook om de indexering jaarlijks goed in de gaten te houden.
Ontvangt u alimentatie?
Attendeer uw ex-partner dan tijdig op de verhoging.
Advies bij uitblijven betaling
Indien uw ex-partner de indexering of (een deel van) de alimentatie niet betaalt en het alimentatiebedrag is vastgelegd in een beschikking van de rechtbank of in een notariële akte, dan kunt u voor de incassering het LBIO of een gerechtsdeurwaarder inschakelen. Zij kunnen de achterstand tot 5 jaar terug incasseren.
Is de alimentatie niet vastgelegd zoals hiervoor vermeld?
Dan kunt u de alimentatie niet direct incasseren. Deze zal dan eerst nog moeten worden vastgelegd.
Fotocredits: Jacob Lund / Fotolia
