16 nov 2021 Familierecht Anoeska van Ginderen
Ieder jaar dient (in principe) zowel de kinderalimentatie als partneralimentatie geïndexeerd te worden. Dit indexeringspercentage wordt jaarlijks bekendgemaakt door het Ministerie van Justitie & Veiligheid. Voor 2022 is het indexeringspercentage vastgesteld op 1,9%. In dit blog bespreek ik graag de belangrijkste aspecten van indexering.
Het Ministerie gaat ervan uit dat inkomens ieder jaar iets stijgen. Daar staat wel tegenover dat het leven ook duurder wordt, bijvoorbeeld door een toename van woonlasten, zorgkosten of kosten voor gas. De kosten van levensonderhoud nemen dus toe. Om ervoor te zorgen dat de alimentatie aansluit op de loonsverhoging en de stijgende kosten (inflatie), dienen de alimentatiebedragen jaarlijks ook mee te stijgen.
Cliënten vragen mij vaak of zij de alimentatie ook moeten indexeren als zij daarover in een ouderschapsplan of convenant geen afspraken hebben gemaakt én/of als hun eigen inkomen niet stijgt. Het antwoord daarop is ja. De indexering is namelijk vastgelegd in de wet, in artikel 1:402a van het Burgerlijk Wetboek. Daarin is opgenomen dat de alimentatie jaarlijks per 1 januari automatisch wordt verhoogd met een bepaald percentage, vastgesteld door het Ministerie van Justitie & Veiligheid. Omdat het een wettelijke verplichting betreft moet alimentatie dus ook worden geïndexeerd als dit niet expliciet is vastgelegd in een ouderschapsplan, convenant en/of beschikking.
De wettelijke indexering geldt zowel voor kinder- als partneralimentatie. Het maakt daarbij geen verschil of de alimentatie in onderling overleg is vastgelegd of dat de alimentatie door de rechter is vastgesteld. Betaal of ontvang je alimentatie? Houd er dan rekening mee dat de alimentatie per 1 januari 2022 iets wijzigt.
Volgens de wet moet de alimentatie jaarlijks van rechtswege worden geïndexeerd. Dat betekent dat de alimentatiebedragen dus ieder jaar veranderen, óók als je daarover geen afspraken hebt gemaakt met jouw ex-partner. Hierop zijn echter wel uitzonderingen mogelijk. Zo kun je bijvoorbeeld de indexering van partneralimentatie in onderling overleg (tijdelijk) uitsluiten. Dit moet dan wel schriftelijk vastgelegd worden, bijvoorbeeld in een convenant of ouderschapsplan. Weet jij wat jullie tijdens de echtscheiding hebben afgesproken over indexeren! Ons advies is om de stukken eens in de zoveel keer weer door te nemen.
De berekening en verhoging van de alimentatie is een verplichting van de alimentatiebetaler. Hij of zij moet daar dus uit eigen beweging toe overgaan. De verhoging kan overigens eenvoudig worden berekend. Diverse websites, waaronder de website van het LBIO, bieden daarvoor handige tools. Uiteraard kan de verhoging ook handmatig worden berekend. Een rekenvoorbeeld: de alimentatie bedraagt in 2021 € 200 per maand. Dit bedrag moet met 1,9% worden verhoogd (200 x 1,019 =) € 203,80 per maand.
Wellicht ten overvloede merk ik op dat het hiervoor niet noodzakelijk is om een nieuwe overeenkomst op te stellen.
De wet schrijft voor dat de alimentatie vooruitbetaald moet worden. Het verhoogde bedrag moet dus voor het eerst vóór 1 januari 2022 aan de alimentatiegerechtigde worden betaald.
In de praktijk merk ik echter dat in veel gevallen indexering niet plaatsvindt. Er is daarbij niet altijd sprake van onwil, vaak is deze verplichting gewoonweg niet bekend. Een verrekening achteraf is echter voor beide partijen niet prettig. Mijn advies is dan ook om de indexering jaarlijks goed in de gaten te houden. Want als je dat niet doet, kan dat voor vervelende situaties zorgen.
Indien jouw ex-partner de indexering of (een deel van) de alimentatie niet betaalt en het alimentatiebedrag is vastgelegd in een beschikking van de rechtbank of in een notariële akte, dan kun je voor de incassering van de alimentatie het LBIO of een gerechtsdeurwaarder inschakelen. Zij kunnen de achterstand tot 5 jaar terug incasseren.
Het is ook raadzaam om periodiek na te gaan of de alimentatieregeling nog wel voldoet. De hoogte van de alimentatie kan worden gewijzigd als er sprake is van een wijziging van omstandigheden. Is er iets veranderd in jouw inkomen of dat van je ex-partner en/of is er bijvoorbeeld iets veranderd in jullie (nieuwe) gezinssituatie? Dan is het verstandig om een herberekening te laten maken.
Heb je naar aanleiding van dit blog vragen? Lukt het jullie niet om er samen uit te komen of willen jullie beiden dat er een nieuwe berekening gemaakt wordt? Neem dan nu contact met mij of één van mijn collega’s op! Wij staan voor je klaar en helpen je graag.