Iedereen die alimentatie ontvangt of alimentatie betaalt, dient er alert op te zijn dat vanaf 1 januari 2016 de wettelijke indexering dient te worden toegepast. Voor sommigen is dit vanzelfsprekend, voor anderen totaal onbekend.
Wettelijke indexering
Ieder jaar stijgen de inkomens en in ieder geval ook de kosten van levensonderhoud. Daarom wordt ook ieder jaar op 1 januari de alimentatie verhoogd. Dit wordt de wettelijke indexering genoemd. Het indexeringspercentage wordt jaarlijks door de Minister van Veiligheid en Justitie vastgesteld en is gebaseerd op de gemiddelde jaarlijkse loonstijging, berekend per september van ieder jaar. De indexering geldt zowel voor kinderalimentatie als voor partneralimentatie. Het maakt niet uit of de alimentatie in onderling overleg is afgesproken en vastgelegd of door de rechter is vastgesteld. Inmiddels is het indexeringspercentage voor het jaar 2016 bekend gemaakt. Dit is 1,3%. Een rekenvoorbeeld: de alimentatie bedraagt nu € 250,00 per maand, deze wordt door de indexering per 1 januari 2016 verhoogd naar € 253,25 per maand. Voor komende jaren wordt de wettelijke indexering vervolgens weer berekend over het oorspronkelijke alimentatiebedrag vermeerderd met de verhoging van de afgelopen jaren. U kunt ook met behulp van de rekentool van het
LBIO eenvoudig berekenen hoe hoog uw alimentatie per 1 januari 2016 is. Voorgaande twee jaren bevond het indexeringspercentage zich nog onder 1%, dus hiermee is weer een lichte stijging ingezet.
Automatisch van toepassing
De indexering is automatisch van toepassing, tenzij dit door de rechter of in onderling overleg is uitgesloten. Dat de indexering automatisch van toepassing is, wil overigens niet zeggen dat deze ook automatisch wordt doorgevoerd. Het is aan de alimentatiebetaler om de maandelijkse overboeking zelf aan te passen. Zo nodig kan de alimentatieontvanger de betaler (zekerheidshalve) wijzen op de verhoging per 1 januari.
Ook kan de wettelijke indexering voor bepaalde tijd worden uitgesloten, bijvoorbeeld omdat het inkomen niet (zoveel) stijgt als het indexeringspercentage. U kunt hierover afspraken maken met de alimentatiegerechtigde. Indien deze hiertoe niet bereid is, dan zal de rechter moeten verzocht om de wettelijke indexering uit te sluiten.
Mocht de alimentatieplichtige weigeren de wettelijke indexering te voldoen, terwijl deze niet door de rechter of door een onderlinge schriftelijke afspraak is uitgesloten, dan kan de verhoging via het LBIO of een deurwaarder worden geïncasseerd.
Mocht de alimentatieplichtige teveel alimentatie hebben betaald aan de alimentatiegerechtigde, maar daarentegen nog wel de wettelijke indexering zijn verschuldigd aan de alimentatiegerechtigde voor een of meerdere jaren, dan mag dit met elkaar worden verrekend.
Mijn ervaring als familierechtadvocaat is dat in veel gevallen geen wettelijke indexering wordt toegepast en dat soms tot vele jaren terug. In het ene geval is de reden daarvan dat men niet op de hoogte is van het feit dat het alimentatiebedrag jaarlijks op grond van de wet dient te worden verhoogd. In het andere geval is men daar wel mee bekend, maar kiest de alimentatieontvanger ervoor om de alimentatiebetaler hier niet mee te belasten.
Wijziging van de alimentatie
Wijzigingen in de financiële situatie van de onderhoudsplichtige en/of de onderhoudsgerechtigde of de veranderde fiscale regelgeving kunnen aanleiding zijn om de alimentatie opnieuw te laten berekenen en te laten vaststellen. U kunt natuurlijk samen met uw ex-partner afspraken maken over aanpassing van de alimentatie. Indien dit niet mogelijk is of er geen afspraken tot stand komen, dan kan de alimentatie alleen worden gewijzigd via een alimentatieprocedure bij de rechter. Ik verwacht dat er in het nieuwe jaar weer de nodige procedures tot wijziging van de alimentatie gevoerd zullen worden.