03 jun 2025 Letselschaderecht Willianne Oudijk
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Misschien gebeurt het in de bus naar werk, tijdens een pleziertochtje op een boot met vrienden of terwijl je achterop zit op de scooter. Gewone situaties waarin je niet meteen aan ingewikkelde juridische regels denkt.
Maar deze situaties hebben één ding gemeen, als je gewond raakt, wordt je letselschade niet volgens de ‘normale’ regels behandeld. In plaats daarvan geldt het transportrecht uit Boek 8 van het Burgerlijk Wetboek. Dit kan grote gevolgen hebben voor je schadevergoeding en de manier waarop je claim wordt behandeld.
Je denkt misschien bij transportrecht gelijk aan ongevallen in het openbaar vervoer of op een cruiseschip. Dat klopt. Maar soms komt het transportrecht op een veel onverwachter moment om de hoek kijken. Hieronder volgen een aantal voorbeelden, waarin het transportrecht een rol speelt.
Stel je voor: je maakt een wandeling in een natuurgebied en steekt met een trekpontje het water over. Het touw breekt, je valt en raakt gewond. Je zou denken dat dit een ‘gewoon’ ongeval is, maar nee. In een recente uitspraak bepaalde de rechter dat ook zo’n trekpontje onder het vervoersrecht valt.
Zodra het mooi weer is, vullen de grachten van de Nederlandse steden zich met mensen die gaan ‘bootje varen’. Je wordt uitgenodigd door vrienden op hun boot. Tijdens de vaartocht gebeurt er een ongeluk en je raakt gewond. Ook dan geldt het transportrecht. In een uitspraak over een speedbootongeval oordeelde de rechter dat er sprake was van een overeenkomst van personenvervoer, ook al was er geen geld betaald en geen formeel contract getekend.
Je partner vraagt of je even mee wilt naar de supermarkt op de scooter. Onderweg maakt hij een stuurfout en je valt. Ook dit is een geval van personenvervoer waarop het transportrecht van toepassing is. Het maakt niet uit dat jullie een stel zijn of dat er geen betaling was.
Dit is misschien minder verrassend, maar ook als je gewond raakt in de trein, bus, tram of metro, geldt het transportrecht. Zelfs als je struikelt bij het in- of uitstappen.
Een rit met Uber of een gewone taxi? Ook dan is het transportrecht van toepassing. Het Europese Hof heeft namelijk bepaald dat Uber moet worden gezien als vervoerder en niet als bemiddelaar.
De toepassing van het transportrecht heeft belangrijke gevolgen voor je letselschadeclaim:
In het transportrecht is de aansprakelijkheid van de vervoerder strenger dan in het gewone recht. De vervoerder is aansprakelijk voor schade door dood of letsel van de reiziger, tenzij hij kan bewijzen dat hij alle mogelijke maatregelen heeft genomen om het ongeval te voorkomen.
Dit lijkt op risicoaansprakelijkheid, maar werkt net anders. De hoogste rechter heeft namelijk bepaald dat de vervoerder alleen niet aansprakelijk is, als hij overmacht kan aantonen. Die lat ligt heel hoog, want de vervoerder moet dan aantonen dat hij alle maatregelen heeft genomen die redelijkerwijs van een zorgvuldig vervoerder verwacht mogen worden.
Voor jou als slachtoffer is dit gunstig, omdat de bewijslast bij de vervoerder ligt. Maar er zijn ook nadelen.
In het transportrecht mag de vervoerder zijn aansprakelijkheid beperken tot een maximumbedrag. Dit is anders dan in het ‘gewone’ aansprakelijkheidsrecht, waar geen vaste grenzen zijn voor de schadevergoeding. De vervoerder kan de zowel per slachtoffer als voor het gehele ongeval de aansprakelijkheid beperken. In sommige gevallen wordt zelfs een speciaal fonds met geld opgericht om de schade te beperken. Daarvoor wordt dan een speciale procedure opgestart en er wordt een vereffenaar aangesteld, die de gelden in het fonds beheert.
De beperking van de aansprakelijkheid wordt uitgedrukt in een speciale eenheid “SDR” (special drawing right), die ook in het buitenland geldt. Dit brengt mij bij het volgende punt.
Het transportrecht bestaat veel uit verdragen. Dit komt doordat landen al heel vroeg zijn gaan samenwerken om het internationale transportrecht te stroomlijnen. Ook de regels van het transportrecht die zijn opgenomen in de Nederlandse wet moeten daarom vaak worden uitgelegd met behulp van die verdragen. Dus ook als het ongeval in Nederland plaatsvond.
Een van de grootste valkuilen in het transportrecht zijn de korte verjaringstermijnen. Waar je normaal gesproken vijf jaar de tijd hebt om een letselschadeclaim in te dienen, gelden in het transportrecht vaak veel kortere termijnen. Soms vervalt je vergoedingsrecht zelfs na een bepaalde periode. Ben je niet op tijd met het melden van je schade, dan kan je recht op schadevergoeding vervallen!
Heb je letselschade opgelopen en herken je jezelf in één van de voorbeelden uit deze blog, dan is misschien het transportrecht wel van toepasing. Neem dan contact op met mij of één van onze andere ervaren slachtofferadvocaten van de sectie Letselschaderecht . Wij helpen graag!
Willianne werkt sinds de zomer van 2024 bij de sectie Letselschade van AK Advocaten. Voordat zij bij ons kantoor kwam werkte Willianne een aantal jaar als juridisch medewerker op een Rotterdams kantoor.
Meer artikelen van Willianne Oudijk