Mag je bij kinderalimentatie afwijken van de wettelijke normen en maatstaven?
13 apr 2021 Familierecht Anoeska van Ginderen
N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.
Uit het huwelijk tussen Hans en Maxime zijn twee kinderen geboren. In 2018 wordt hun huwelijk door echtscheiding ontbonden. De gevolgen van de echtscheiding hebben Hans en Maxime in onderling overleg onder begeleiding van een mediator geregeld. Zij hebben zelf goed voor ogen welke afspraken zij redelijk vinden en dus kiezen ze er bewust voor om geen kinderalimentatieberekening te laten maken. De rechtbank heeft de door Hans aan Maxime te betalen kinderalimentatie, overeenkomstig de door de ouders in artikel 5.1 van hun ouderschapsplan gemaakte afspraak vastgesteld op € 300 per kind per maand. Artikel 5.2 van het ouderschapsplan luidt:
“Bij het vaststellen van de in artikel 5.1 overeengekomen alimentatiebijdrage zijn de ouders bewust afgeweken van de wettelijke normen en maatstaven. De ouders hebben er voor gekozen om geen berekening te laten maken.”
Drie jaar later neemt Maxime contact met mij op. Zij heeft haar vraagtekens bij de manier hoe Hans en zij destijds tot afspraken zijn gekomen. Ze merkt dat de bijdrage van Hans niet voldoende is om alles voor de kinderen te kunnen doen zoals zij dat gewend waren. Kan zij de gemaakte afspraak – ondanks dat in het ouderschapsplan is opgenomen dat zij bewust zijn afgeweken van de wettelijke maatstaven – nog (laten) wijzigen?
Uitspraak Hoge Raad
Op 19 maart 2021 heeft de Hoge Raad een belangrijke uitspraak gedaan. Op grond van art. 1:401 lid 5 BW kan een alimentatieovereenkomst worden gewijzigd indien zij is aangegaan met grove miskenning van de wettelijke maatstaven. De vraag die voorgelegd is, is of dit artikel bij kinderalimentatie toepassing mist als bewust van deze maatstaven is afgeweken.
De Hoge Raad oordeelt dat het artikel toch van toepassing is bij kinderalimentatie als ten nadele van een kind is afgeweken van de wettelijke normen en maatstaven. Dit is het geval als de kinderalimentatie lager is dan het volgens de wettelijke normen en maatstaven zou moeten zijn. De contractsvrijheid van ouders bij afspraken over kinderalimentatie wordt hierdoor dus begrensd. Het is niet van belang of de ouders bewust zijn afgeweken of dat die afwijking het gevolg is van onjuist inzicht in de betekenis van de maatstaven of doordat zij uitgingen van onjuiste of onvolledige gegevens.
Opmerking verdient dat er wél ten gunste van een kind mag worden afgeweken van die wettelijke maatstaven, dat is het geval als er een hogere kinderalimentatie door ouders wordt afgesproken. In dat geval is wijziging van de overeengekomen kinderalimentatie op de voet van art. 1:401 lid 5 BW in beginsel niet mogelijk als die afwijking bewust heeft plaatsgevonden, en dus niet het gevolg is van onjuist inzicht in de betekenis van de maatstaven of doordat is uitgegaan van onjuiste of onvolledige gegevens. Dit is alleen anders als de omstandigheden van het geval toepassing rechtvaardigen van art. 6:216 BW in verbinding met art. 6:248 lid 2 BW en met art. 6:258 BW (redelijkheid en billijkheid).
Hoe nu verder?
Aan de hand van de informatie die ik van Maxime heb ontvangen, heb ik inmiddels een herberekening van de kinderalimentatie gemaakt op grond van de wettelijke normen en maatstaven. Uit mijn berekening volgt dat de tussen Hans en Maxime overeengekomen kinderalimentatie te laag – en dus ten nadele van de kinderen – is. Samen met Maxime ga ik proberen om in overleg met Hans een nieuwe regeling te treffen voor de kinderalimentatie. Lukt dit niet, dan zullen we het moeten voorleggen aan de rechter.
Heb je naar aanleiding van dit blog vragen over het wijzigen van kinderalimentatie? Neem dan nu contact met ons op. Wij staan voor je klaar en helpen je graag!
