De misverstanden over het geregistreerd partnerschap

Zoals iedere ochtend, keek ik ook deze ochtend tijdens het eten van mijn ontbijt naar het journaal. Eén van de items daarin was de oproep van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie om het geregistreerd partnerschap af te schaffen. Reden daarvoor is dat het geregistreerd partnerschap volgens de KNB vrijwel dezelfde juridische status heeft als het huwelijk. Bovendien zou bij veel stellen onduidelijk zijn wat ze nu wel of niet regelen met een geregistreerd partnerschap.

Onduidelijkheid over het geregistreerd partnerschap

De door het KNB gesignaleerde onduidelijkheid herken ik wel. Niet alleen in mijn praktijk kom ik stellen tegen die bij het beëindigen van het geregistreerd partnerschap geconfronteerd worden met andere gevolgen dan zij bij het sluiten van het geregistreerd partnerschap voor ogen hadden. Ook in mijn omgeving hoor ik regelmatig dat er bijvoorbeeld bij een aanstaande geboorte van een nieuwe telg gekozen wordt voor het aangaan van een geregistreerd partnerschap, enerzijds omdat mensen niet voelen voor een huwelijk en anderzijds omdat zij allerlei papieren rompslomp bij de geboorte van het kind willen voorkomen.

Niets geregeld voor kinderen

Het bijzondere van een geregistreerd partnerschap is echter juist dat dit niets regelt voor kinderen. Zo wordt de vader niet automatisch de juridisch vader doordat er een geregistreerd partnerschap is aangegaan. Een kind is daardoor volgens de wet ook geen erfgenaam van de vader. Daarbij is ook van belang dat de vader geen ouderlijk gezag heeft, omdat hij volgens de wet niet automatisch juridisch vader is. Hoe wordt de vader dan wel ook juridisch vader? Door erkenning! Pas na erkenning is hij daadwerkelijk juridisch vader en is het kind ook volgens de wet erfgenaam van de vader. Na erkenning heeft de vader wel ook direct het ouderlijk gezag, samen met moeder. De stellen die een geregistreerd partnerschap aangaan om allerlei papierwerk bij de geboorte van een kind te vermijden, komen dus deels bedrogen uit nu erkenning nog steeds nodig is.

Vergelijking met huwelijk

Voor wat betreft de gevolgen voor kinderen verschilt het geregistreerd partnerschap dus wel degelijk van het huwelijk. Alle overige gevolgen van het aangaan van een geregistreerd partnerschap zijn dezelfde als bij het sluiten van een huwelijk. Zo ontstaat er een gemeenschap van goederen, zodat vrijwel het gehele vermogen van de beide partners gemeenschappelijk wordt, tenzij er partnerschapsvoorwaarden worden gemaakt (te vergelijken met huwelijkse voorwaarden). Ook is er bij beëindiging recht op partneralimentatie en verevening van de opgebouwde pensioenrechten.

Beëindigen van het geregistreerd partnerschap

Verder is er nog het verschil dat een geregistreerd partnerschap beëindigd kan worden via de ambtenaar van de burgerlijke stand, tenzij er minderjarige kinderen bij zijn betrokken. Dit geldt voor het huwelijk niet. Ik heb overigens nog niet gehoord dat dit verschil voor geliefden de reden is om een geregistreerd partnerschap aan te gaan in plaats van een huwelijk. Bovendien wil de regering het mogelijk maken dat ook een huwelijk kan worden ontbonden zonder tussenkomst van de rechter. Ook dan zal de eis gelden dat er geen minderjarige kinderen bij de echtscheiding zijn betrokken.

Wèl behoefte aan

Het geregistreerd partnerschap is oorspronkelijk in het leven geroepen voor stellen van een gelijk geslacht, omdat zij toen nog niet konden trouwen. Ondanks deze oorsprong, kiezen nu toch vooral heterostellen voor het geregistreerd partnerschap. In 2012 werden er 8.789 nieuwe partnerschappen tussen heterostellen gesloten, terwijl er in dat jaar in totaal 9.224 geregistreerde partnerschappen waren aangegaan. Blijkbaar heeft het aangaan van een geregistreerd partnerschap een andere emotionele betekenis dan het sluiten van het huwelijk. Ik concludeer dan ook dat het geregistreerd partnerschap voorziet in een behoefte van de samenleving. Afschaffing lijkt me dus niet logisch. Ik sluit me wel volledig aan bij de opmerking van de KNB dat goede voorlichting belangrijk is!