Witte muur en fietsenhok naast de woning
13 mei 2025 Omgevingsrecht Renata Königel
Witte muur en fietsenhok naast de woning: ook op het eerste oog minder duidelijke buitensporigheden in het uiterlijk van een bouwwerk kunnen een welstandsexces opleveren.
Een welstandsexces, wat is dat?
In artikel 12 lid 1 Woningwet is bepaald dat een bestaand bouwwerk niet in ernstige mate in strijd mag zijn met de redelijke eisen van welstand. In de gemeentelijke welstandsnota moet verder worden uitgewerkt in welke gevallen sprake is van zo’n welstandsexces. Een welstandsexces is een buitensporigheid in het uiterlijk die ook voor niet-deskundigen evident is. Met andere woorden, het moet er vrij dik bovenop liggen. Dat was ook het geval bij het appeltjesgroene huis, waarover ik eerder heb geblogd.
Dat ook in, op het eerste oog minder voor de hand liggende gevallen, sprake kan zijn van een welstandsexces blijkt wel uit twee recente uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling).
Witte muur
In de eerste uitspraak ging het om een wit geverfde gevel van een pand. In de gemeentelijke welstandsnota was aangegeven dat het ontkennen of vernietigen van architectonische kernwaarden of bijzonderheden van een pand een welstandsexces oplevert. Door de verf waren onder andere het metselwerk, de textuur, de verschillen in kleurstelling en de opbouw van de gevel niet meer zichtbaar. Dat leverde volgens de Afdeling een welstandsexces op. De uitspraak is hier te lezen.
''Ook minder opvallende aanpassingen aan een bouwwerk kunnen een welstandsexces vormen, zoals het schilderen van een gevel of het plaatsen van een bijgebouw op een onjuiste plek.''
Fietsenhok naast de woning
In de tweede uitspraak ging het om een fietsenhok in een beschermd dorpsgezicht. Het fietsenhok was naast de woning gebouwd en zichtbaar vanaf het openbaar gebied. De Afdeling oordeelt dat volgens de gemeentelijke welstandsnota bijgebouwen achter het hoofdgebouw moeten worden geplaatst en niet ernaast. Het college van burgemeester en wethouders had weliswaar een welstandsadvies over het fietsenhok laten uitbrengen, maar daarin was de positionering van het fietsenhok niet meegenomen. De Afdeling oordeelt daarom dat het college het welstandsadvies niet zonder nadere motivering ten grondslag mocht leggen aan het besluit. De uitspraak is hier te lezen.
Het college zal het huiswerk dus opnieuw moeten doen. Gezien de inhoud van de welstandsnota is niet uit te sluiten dat het fietsenhok, door de locatie daarvan, een welstandsexces oplevert.
Moraal van het verhaal?
Ook in op het eerste oog minder buitensporige gevallen kan sprake zijn van een welstandsexces. Let daarom goed op als u gaat schilderen, bouwen of andere ingrepen gaat doen. Vragen? Neem contact op met Renata Königel of een van de collega’s van de sectie Omgevingsrecht!
Meer blogs over omgevingsrecht
