Familie governance: de brug tussen familiewaarden en bedrijfssucces

In een familiebedrijf lopen familie- en bedrijfsbelangen vaak door elkaar. Een goede governance structuur helpt om deze belangen in balans te houden en zorgt voor een professionele bedrijfsvoering zonder de familiewaarden uit het oog te verliezen. In dit blog duiken we in de wereld van familie governance en de verschillende structuren die daarbij horen.

Ik wil meer weten over Ondernemingsrecht

Wat is familie governance?

Familie governance kan worden omschreven als “vrijwillige mechanismen die zijn ingevoerd door de familieleden met het primaire doel om de relaties tussen familieleden en het bedrijf te regelen en te versterken en ook die van de familieleden onderling.”

Het gaat dus om het vormgeven van de manier waarop de familie betrokken is bij het bedrijf en hoe beslissingen worden genomen. Familie governance-structuren geven antwoord op vragen als:

• Wie heeft zeggenschap over welke beslissingen?

• Hoe worden familieleden betrokken bij het bedrijf?

• Hoe worden conflicten opgelost?

De vier pijlers van familie governance

Er zijn vier hoofdmechanismen binnen familie governance:

1. De familieraad

De familieraad is een forum waar familieleden samenkomen om te praten over familie-aangelegenheden in relatie tot het bedrijf. Het is een platform voor communicatie, educatie en besluitvorming over zaken die de familie aangaan.

Functies van de familieraad:

• Bespreken van de familiewaarden en -visie

• Communiceren over bedrijfsontwikkelingen

• Voorbereiden van de volgende generatie op hun rol

• Beslissen over familieaangelegenheden zoals het familiestatuut

2. De raad van bestuur

De raad van bestuur is verantwoordelijk voor het toezicht op de strategie en prestaties van het bedrijf. In een familiebedrijf kan deze raad bestaan uit familieleden, maar ook uit externe professionals.

Voordelen van externe bestuursleden:

• Brengen objectieve expertise en ervaring

• Kunnen bemiddelen bij familieconflicten

• Bieden een extern perspectief op de bedrijfsvoering

3. De directie

De directie is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van het bedrijf. In kleine familiebedrijven bestaat de directie vaak uit familieleden, maar naarmate het bedrijf groeit, worden vaak ook externe directeuren aangesteld.

Aandachtspunten bij de samenstelling van de directie:

• Competenties versus familieband

• Duidelijke rolverdeling en verantwoordelijkheden

• Prestatiebeoordeling en ontwikkeling

4. Het familiestatuut

Het familiestatuut vormt de basis van de familie governance en legt de spelregels vast voor de relatie tussen familie en bedrijf. Het bevat afspraken over eigendom, bestuur, werknemerschap en communicatie.

Waarom is familie governance belangrijk?

Een goede governance structuur draagt bij aan:

1. Continuïteit: Planmatige opvolging en overdracht van eigendom

2. Harmonie in de familie: Voorkomen van conflicten door heldere afspraken

3. Professionele bedrijfsvoering: Duidelijke scheiding van rollen en verantwoordelijkheden

4. Betrokkenheid: Alle familieleden voelen zich verbonden, ook degenen die niet actief zijn in het bedrijf

Van generatie op generatie

Naarmate het familiebedrijf in generaties toeneemt, wordt het voor een familie vaak lastiger om met elkaar samen te werken. De familieleden kunnen verschillende waarden, normen en doelstellingen hebben. Goede familie governance-mechanismen dragen op positieve wijze bij aan de prestaties van familiebedrijven, vooral wanneer er sprake is van meerdere aandeelhouders.

Families volgen over het algemeen een specifiek proces met betrekking tot het ontwikkelen van familie governance-mechanismen. Ze beginnen doorgaans met het instellen van business governance-structuren en gaan vervolgens aan de slag met de familie governance. Hoewel dit logisch klinkt, kunnen hier in werkelijkheid jaren en soms generaties overheen gaan.

Tips voor het ontwikkelen van familie governance-structuren

1. Begin klein en bouw uit: Start bijvoorbeeld met familiebijeenkomsten voordat je een formele familieraad instelt.

2. Groei mee met de ontwikkeling: Naarmate familie en bedrijf groeien, worden de governance-structuren vaak formeler en uitgebreider.

3. Investeer in educatie: Zorg dat familieleden begrijpen wat hun rol is binnen de governance-structuur.

4. Evalueer regelmatig: Pas de structuren aan als de omstandigheden veranderen.

Conclusie

Goede familie governance-structuren vormen de brug tussen familiewaarden en bedrijfssucces. Ze helpen om de complexe relatie tussen familie en bedrijf in goede banen te leiden en dragen bij aan de continuïteit en het succes van het familiebedrijf op lange termijn.

Wil je weten welke governance-structuren het beste passen bij jouw familiebedrijf? Ons team van specialisten helpt je graag bij het ontwikkelen van een op maat gemaakt governance-model. Neem vrijblijvend contact met mij op of een van mijn collega’s van de sectie Ondernemingsrecht.