WHOA IV: bescherming bij financiering en rechtshandelingen

Financiering is van cruciaal belang voor een succesvolle herstructurering van bedrijven. Vooral wanneer een onderneming in financiële problemen verkeert, zijn de bestaande kredietlijnen vaak uitgeput en is extra financiering nodig. Maar wat als de herstructurering mislukt en het bedrijf failliet gaat? In zo’n geval kan de curator een beroep doen op de actio Pauliana (art. 42 e.v. Fw), wat gevolgen kan hebben voor de financiers en andere betrokkenen.

Ik wil meer weten over de WHOA

Het risico van de actio Pauliana

De actio Pauliana stelt de curator in staat om rechtshandelingen aan te vechten als deze de schuldeisers benadelen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als gelden van een financieringstransactie worden gebruikt om handelscrediteuren te betalen. In dat geval kan de financier als bevoorrecht worden beschouwd, wat betekent dat hij een zekerheidsrecht heeft op bepaalde goederen die niet meer beschikbaar zijn voor andere schuldeisers.

Wetenschap van benadeling

Het is belangrijk op te merken dat de curator alleen succesvol een beroep kan doen op de actio Pauliana als er sprake is van wetenschap van benadeling. Dit betekent dat het faillissement en het tekort met een redelijke mate van waarschijnlijkheid waren te voorzien. Bij een onderneming in financiële moeilijkheden is de kans op faillissement reëel, waardoor financiers extra voorzichtig moeten zijn.

Belemmeringen bij rechtshandelingen

Niet alleen financieringstransacties worden beïnvloed door de actio Pauliana, maar ook andere rechtshandelingen zoals het aanschaffen van bedrijfsmiddelen of voorraad. Daarnaast kan art. 47 Fw rechtshandelingen vernietigbaar maken als deze zijn verricht terwijl de schuldenaar wist dat een faillissement werd aangevraagd.

Bescherming door de WHOA

De WHOA heeft als doel deze belemmeringen weg te nemen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen financiering voor en na het akkoord. Voor financiering tijdens de voorbereiding van het akkoord (tussentijdse financiering) en financiering na homologatie van het akkoord (nieuwe financiering) moet de wet ‘voldoende bescherming’ bieden, volgens de Herstructureringsrichtlijn.

Financiering en rechtshandelingen zijn dus essentiële onderdelen van een herstructurering, maar brengen ook risico’s met zich mee. Het is belangrijk om deze risico’s te begrijpen en te zorgen voor passende bescherming, vooral in tijden van financiële onzekerheid.

Machtiging voor rechtshandelingen

Artikel 42a van de Faillissementswet biedt een belangrijke bescherming voor rechtshandelingen tijdens de voorbereiding van het akkoord. Hier kan de schuldenaar, nadat de startverklaring is gedeponeerd of een herstructureringsdeskundige is aangesteld, de rechtbank vragen om een machtiging voor het verrichten van een rechtshandeling. Als deze machtiging wordt verleend, kan de rechtshandeling niet worden vernietigd met een beroep op artikel 42 Fw.

Voorwaarden voor machtiging

De rechtbank verleent de machtiging als redelijkerwijs kan worden aangenomen dat:

• De rechtshandeling noodzakelijk is voor de voorbereiding of uitvoering van het akkoord.
• De belangen van de gezamenlijke schuldeisers worden gediend, terwijl individuele schuldeisers niet wezenlijk worden geschaad.

Nieuwe financiering en uitvoering van het akkoord

Helaas biedt artikel 42a Fw alleen bescherming voor tussentijdse financiering. De herstructureringsrichtlijn vereist echter ook bescherming voor nieuwe financiering. Een expliciete bepaling hierover ontbreekt in de WHOA, maar nieuwe financiering wordt wel genoemd in andere artikelen. Dit houdt in dat de reden voor nieuwe financiering moet worden vermeld in het akkoord, en dat deze financiering noodzakelijk moet zijn voor de uitvoering van het akkoord.

Bescherming van betalingen

Een ander belangrijk aspect is de bescherming van betalingen die de schuldenaar verricht aan schuldeisers. Het risico van vernietiging van deze betalingen bestaat, vooral als er een faillissementsaanvraag is ingediend. Om te voorkomen dat schuldeisers worden ontmoedigd om zaken te blijven doen met de schuldenaar, wordt het wetenschapscriterium uitgeschakeld als er een afkoelingsperiode is afgekondigd of als er gelijktijdig een verzoek tot aanwijzing van een herstructureringsdeskundige loopt.

Conclusie

Artikel 42a van de WHOA biedt belangrijke bescherming voor financiering en betalingen tijdens het herstructureringsproces. Dit draagt bij aan een soepel verloop van het WHOA-traject en moedigt schuldeisers aan om samen te werken bij het herstellen van financieel gezonde bedrijven.

Blijf op de hoogte!

Wil je meer weten over de WHOA en hoe het jouw bedrijf kan helpen? Lees dan ook de andere beschikbare artikelen uit deze blogreeks hieronder of schrijf je in voor onze lezing op 6 juni 2024.

Heb je vragen naar aanleiding van dit blog? Neem contact op met mij of een van mijn collega’s van de sectie ondernemingsrecht. Wij helpen je graag verder.

Ik wil contact opnemen