Menig procedure waarin het bestuursorgaan een
last onder dwangsom oplegt, betreft in feite een geschil tussen twee burgers of bedrijven. Als men het bestuursorgaan al zo ver heeft gekregen om een last onder dwangsom op te leggen, kan zich een nieuw probleem aandienen, namelijk controle door het bestuursorgaan op de naleving, of beter gezegd de overtreding, van de last en verbeurte van dwangsommen.
Incidentele overtredingen lastig te controleren
Bij voortdurende overtredingen, zoals de illegale instandhouding van een gebouw, kan het bestuursorgaan eenvoudig constateren dat de last - de blijvende verwijdering van het gebouw - niet is nageleefd. Als het echter gaat om incidentele overtredingen, dan wordt dit een stuk lastiger. In een recente uitspraak van de
Raad van State was bijvoorbeeld een last onder dwangsom opgelegd, inhoudende dat een agrarisch bedrijf de bestaande inrit tussen de woningen niet mocht gebruiken voor landbouw- en vrachtverkeer. Kennelijk gebeurde dat toch volgens de bewoners en daar hadden zij foto’s van genomen als bewijs.
Zelf foto’s nemen als bewijs niet voldoende
Kunnen derdebelanghebbenden zelf foto’s maken als bewijs van overtreding van een last onder dwangsom? Nee. Foto’s moeten volgens de hoogste bestuursrechter zijn gemaakt door een deskundig medewerker van het bestuursorgaan en plaats, datum en tijdstip van de overtreding moeten uit de stukken en foto’s blijken. Zelf foto’s maken van een overtreding is dus helaas niet voldoende, er moet altijd een ambtenaar voor langskomen. Dat maakt controle weliswaar lastig, maar dat doet er niet aan af dat een deskundige medewerker de overtreding moet constateren volgens de Raad van State.
De deurwaarder als alternatief
Hierdoor wordt controle dus lastig en is het voor de derdebelanghebbende moeilijk om invloed uit te oefenen op de controle. Of het ook voldoende is als bijvoorbeeld een deurwaarder langskomt, is een vraag die nog niet in de rechtspraak is beantwoord. Als het belang groot genoeg is, lijkt het in ieder geval de moeite waard om als derdebelanghebbende een deurwaarder een proces-verbaal van constatering op te laten maken. Helaas is dit wel een kostbaar alternatief en kan de deurwaarder ook niet altijd meteen ter plaatse zijn wanneer de overtreding plaatsvindt. Een definitieve oplossing is er niet voor deze problematiek en zal er naar mijn mening ook niet snel komen.
Fotocredits: Fotolia / BillionPhotos.com