Per 1 januari 2012 is de Wet aanpassing wettelijke gemeenschap van goederen in werking getreden. Dit wetsvoorstel heeft er bijna 10 jaar over gedaan alvorens het uiteindelijk - in een afgeslankte vorm - definitief wet werd. We zijn nog geen twee jaar verder en nu staat dit onderwerp opnieuw op de
agenda.
Er ligt namelijk een wetsvoorstel klaar met het doel de huwelijksgemeenschap drastisch te beperken. Hoofdregel is nu nog dat bij een huwelijk alle bezittingen en schulden gemeenschappelijk worden. Het maakt daarbij niet uit wanneer deze bezittingen zijn verkregen of wanneer de schulden zijn aangegaan en op wiens naam het staat.
Uitzonderingspositie in Europa
Nederland neemt met deze volledige huwelijksgemeenschap een uitzonderingspositie in. VVD, PvdA en D66 willen daar alsnog verandering in aanbrengen. In het wetsvoorstel is opgenomen dat de tegoeden en de schulden die een echtgenoot voorafgaande aan het huwelijk al bezat én het vermogen dat tijdens het huwelijk door schenking of erfenis wordt verkregen, buiten de huwelijksgemeenschap dient te blijven.
Sluit beter aan bij gevoel
Een belangrijke reden voor de voorgestelde aanpassing, is dat dit uitgangspunt meer recht doet aan het gevoel van het merendeel van de gehuwde stellen. Bovendien zou Nederland hiermee beter aansluiten bij de rechtstelsels in de ons omringende landen. Ik begrijp dat gehuwden het niet altijd fair vinden dat zij na een
echtscheiding moeten meebetalen aan een schuld die er vóór het huwelijk al was of dat een erfenis of schenking bij echtscheiding voor de helft aan de ex-echtgenoot toekomt. In mijn werk als familierechtadvocaat en scheidingsmediator merk ik maar al te goed dat dat vaak op verzet stuit.
Onzekerheden
Maar ik vraag me tegelijkertijd ook af tot welke onzekerheid dit gaat leiden op het moment dat het tot een echtscheiding komt. In de praktijk kom ik zelden tegen dat er een goede administratie wordt bijgehouden van het vermogen. Bij een algehele huwelijksgemeenschap is dat ook niet belangrijk. Dit wordt natuurlijk wel belangrijk op het moment dat bij het
einde van het huwelijk boven water moet komen wat er met het vermogen voor aanvang van het huwelijk of met een erfenis of schenking is gebeurd. Voor mij als advocaat staat er dan een interessante discussie te wachten. Gehuwde stellen dienen zich daarom bewust te zijn van het belang van een goede administratie bij inwerkingtreding van dit wetsvoorstel.
Maar zover is het nog niet. Eerst moet het wetsvoorstel de eindstreep nog halen en als dat gebeurt, dan geldt de wet enkel voor de mensen die vanaf dat moment in het huwelijk treden. Voor de mensen die al gehuwd zijn, blijft de huidige regelgeving in stand. Zo zullen nog een hele tijd twee stelsels naast elkaar blijven bestaan.
Eigen invulling met huwelijkse voorwaarden
Mocht je de huidige regelgeving of het voorstel niet wenselijk vinden, dan blijft de mogelijkheid uiteraard bestaan om een eigen invulling aan het huwelijksvermogensregime te geven door zelf huwelijkse voorwaarden te laten opmaken. Een goede voorlichting daarbij is onontbeerlijk!
