In het NRC Handelsblad van 12 september 2013 lees ik dat er momenteel in Nederland meer dan 7 miljoen vierkante meter kantoorruimte te koop of te huur staat. Dat is ruim 15% van het totale kantorenbestand, oftewel 1 op de 7 kantoren staat leeg! Anderen beweren dat de leegstand nog veel groter is, namelijk wel 25%. Feit is dat de leegstand gigantisch is en naar verwachting zelfs verder zal stijgen. Al met al een groot maatschappelijk probleem.
Transformatie bij leegstand
Meer en meer vindt de opvatting steun dat met die leegstand echt wat moet gebeuren. Eén van de oplossingen is transformatie. Daarmee is het bijvoorbeeld mogelijk om het tekort aan studenten- en seniorenwoningen aan te pakken en tegelijkertijd het aantal leegstaande kantoren terug te dringen.
Aanpak van een transformatieproject
Eigenaren van leegstaande kantoren zullen alleen wel zelf in actie moeten komen. De Rijksoverheid wil dit ondersteunen. Zij heeft daarvoor weliswaar geen groot subsidiebudget beschikbaar gemaakt, maar ondersteunt – zowel de gemeenten als de eigenaar – door aangemelde transformatieprojecten van deskundig advies te voorzien. Hiervoor is begin 2013 door het Ministerie van Binnenlandse Zaken het zogenaamde
Expertteam Kantoortransformatie opgericht waar concrete projecten kunnen worden aangemeld.
Overleg met de betreffende gemeente is een eerste vereiste omdat één van de belangrijkste wettelijke regels die bij transformaties om de hoek komen kijken, zijn de regels zoals opgenomen in het bestemmingsplan. Wat de overige regelgeving betreft, dient onder meer te worden gedacht aan: Bouwbesluit 2012, milieuwetgeving en de eventueel toepasselijke Monumentenwet. Wat bovendien niet uit het oog moet worden verloren is de fiscale regelgeving, zoals de overdrachtsbelasting en de BTW
(n.b.: de BTW/integratieheffing wordt afgeschaft per 1 januari 2014 zoals aangekondigd op Prinsjesdag met als doel een fiscale prikkel in het leven te roepen om transformatie te stimuleren).
Bovendien heeft de Rijksoverheid de Leegstandswet aangepast om tijdelijke verhuur van vijf naar maximaal 10 jaar mogelijk te maken. In welk verband ik u ook attendeer op onze blog; ”
Leegstandwet en de (on)mogelijkheid van tijdelijk bewonen van bedrijfspanden”
Gewenste ontwikkeling
De lagere overheid, gemeente en provincie kunnen bij uitstek hun verantwoordelijk nemen door de daarvoor geëigende instrumenten in te gaan zetten. Zo is het gewenst om snel beleid te maken en zonodig de bouw van nieuwe kantoren, zeker gezien het forse overschot, tegen te gaan door bijvoorbeeld het nemen van een voorbereidingsbesluit op grond van de Wet ruimtelijke ordening, waardoor in feite een bouwstop wordt afgekondigd.
Daarnaast kunnen gemeente en provincie actief op zoek gaan naar transformatieprojecten en de eigenaren die zich aanmelden actief ondersteunen met het aanpassen van bijvoorbeeld het bestemmingsplan.
Conclusie
Grote leegstand is zeer ongewenst, gebouwen verpauperen en de kwaliteit van de woon- en leefomgeving gaat daardoor achteruit. Dat is ongewenst en onnodig gezien de transformatiemogelijkheden. Een
win-win-situatie kan ontstaan door het terugdringen van ongewenste leegstand!