Valt een buitenlandse erfenis in een Nederlandse gemeenschap van goederen?
05 jul 2021 Familierecht Anoeska van Ginderen
N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.
In Nederland vallen schenkingen en erfenissen in de gemeenschap van goederen. Dit is alleen anders als er sprake is van een uitsluitingsclausule, als de echtgenoten op huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd of als de echtgenoten na 1 januari 2018 zijn gehuwd. Maar hoe zit dat met een buitenlandse erfenis of schenking, afkomstig uit een land waar een ander recht van toepassing is? Of waar ze zelfs geen gemeenschap van goederen kennen? Over deze vragen hebben de Hoge Raad en het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (na doorverwijzing) zich uitgelaten. In dit blog zal ik eerst de casus toelichten, waarna ik je vervolgens meeneem in de overwegingen van het hof.
Buitenlandse erfenis
Youri en Anna hebben de Russische nationaliteit en besluiten enkele jaren na het aangaan van hun huwelijk naar Nederland te verhuizen. Als gevolg van deze verhuizing (en het aantal jaren dat zij inmiddels in Nederland gevestigd zijn) is het Nederlandse recht van toepassing op hun huwelijksvermogensregime. Nu zij geen huwelijksvoorwaarden hebben laten opstellen, houdt dit in dat zij in gemeenschap van goederen getrouwd zijn.
Tijdens het huwelijk erft Anna een appartement van haar moeder. Haar moeder had eveneens de Russische nationaliteit en heeft daar altijd gewoond.
Als Yoeri en Anna besluiten om te gaan scheiden, ontstaat er discussie over het appartement van de moeder van Anna. Valt dit wel of niet in de gemeenschap van goederen? Yoeri is van mening dat dit het geval is en dat de waarde bij helfte verdeeld moet worden. Anna heeft een andere mening. Zij stelt dat haar moeder niet wist dat een uitsluitingsclausule noodzakelijk was om haar erfenis niet in de gemeenschap van goederen van haar dochter en Yoeri te laten vallen. In Rusland is het namelijk zo dat een erfenis altijd alleen maar toekomt aan de betreffende erfgenaam en niet aan een echtgenoot of echtgenote.
Hoge Raad 21 december 2018
De Hoge Raad heeft in haar uitspraak van 21 december 2018 bepaald dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar kán zijn, om de Nederlandse wet, van toepassing te verklaren op een erfenis naar buitenlands recht, indien dit recht anders luidt dan het Nederlandse recht. Vervolgens heeft de Hoge Raad de zaak doorverwezen naar het hof Arnhem-Leeuwarden.
Hof Arnhem-Leeuwarden 22 december 2020
Het hof is van mening dat het beroep van Anna op de redelijkheid en billijkheid niet slaagt. Het enkele feit dat het Russische recht de gemeenschap van goederen niet als uitgangspunt neemt, maakt niet dat afgeweken moet worden van de hoofdregel. Aan het beroep op redelijkheid en billijkheid worden hoge eisen gesteld en de door Anna aangevoerde feiten en omstandigheden voldoen daar niet aan.
Het hof oordeelt dat het appartement van de moeder van Anna wel degelijk in de gemeenschap van goederen valt en dus verdeeld moet worden tussen Anna en Yoeri. Het appartement wordt aan Anna toebedeeld onder de verplichting om de helft van de waarde aan Yoeri te voldoen.
Conclusie
Ben je voor 2018 getrouwd in gemeenschap van goederen? En verwacht je een erfenis of schenking uit het buitenland en wens je dat deze niet in de gemeenschap van goederen valt? Wijs de persoon in kwestie dan op de toepassing van uitsluitingsclausule. Andere optie is natuurlijk om alsnog huwelijkse voorwaarden op te stellen, maar daar heb je wel de medewerking van jouw echtgenoot of echtgenote van nodig.
Heb je naar aanleiding van dit blog vragen over een buitenlandse schenking of erfenis in het kader van een echtscheiding of andere kwesties omtrent Familierecht? Neem dan nu contact met ons op. Wij staan voor je klaar en helpen je graag!
