Wat is overlijdensschade?

Als u een geliefde verliest door een ongeval dat is veroorzaakt door iemand anders komt er heel veel op u af. Naast het verwerken van de eerste schok en het enorme verdriet moet u de uitvaart regelen. Is die achter de rug, dan komt er een moment dat u zich ook met de financiële gevolgen van het overlijden moet gaan bezig houden. Deze gevolgen kunnen heel groot zijn. Een deel van deze schade, ook wel overlijdensschade genoemd, kunt u als nabestaande(n) vergoed krijgen.

Wat is overlijdensschade?

Overlijdensschade is de schade die nabestaanden lijden als iemand overlijdt en hen daardoor niet meer kan onderhouden of verzorgen, terwijl het overlijden de schuld is van iemand anders. Bijvoorbeeld als iemand overlijdt als gevolg van een verkeersongeluk, een arbeidsongeval of een medische fout. Degene die verantwoordelijk is voor het overlijden (of zijn of haar verzekeraar) moet deze overlijdensschade vergoeden. De regels over overlijdensschade zijn vastgelegd in artikel 6:108 van het Burgerlijk Wetboek (BW). In dit artikel is geregeld welke nabestaanden recht hebben op vergoeding van overlijdensschade en welke schade voor vergoeding in aanmerking komt.

Wie hebben recht op overlijdensschade?

Op grond van de wet hebben de volgende nabestaanden recht op overlijdensschade:

• De wettige echtgenoot/echtgenote of geregistreerd partner.
• De minderjarige kinderen.
• Andere familieleden, als de overledene ten tijde van het overlijden geheel of gedeeltelijk in hun levensonderhoud voorzag.
• Andere gezinsleden of huisgenoten, als de overledene ten tijde van het overlijden geheel of gedeeltelijk in hun levensonderhoud voorzag óf bijdroeg in de gemeenschappelijke huishouding, en dat zou blijven doen als hij of zij niet zou zijn overleden.

Om recht te hebben op overlijdensschade moet er dus een familierechtelijke band bestaan tussen de nabestaande en de overledene, of moeten zij in gezinsverband hebben samengewoond. Daarnaast moet er sprake zijn geweest van een zekere (financiële) afhankelijkheid. Meerderjarige kinderen bijvoorbeeld, die niet meer thuis wonen maar van wie de overledene wel (een deel van) het levensonderhoud betaalde, hebben recht op overlijdensschade. Is de familierechtelijke band er niet (meer) en woonden de nabestaande en overledene ook niet (meer) samen, zoals bijvoorbeeld bij een scheiding? Dan heeft de nabestaande geen recht op overlijdensschade: gemiste partneralimentatie komt bijvoorbeeld niet voor vergoeding in aanmerking. Gemiste kinderalimentatie weer wel, omdat er daarbij sprake is van een familierechtelijke band. Op grond van deze regels heeft ook een werkgever die door het overlijden van een gewaardeerde werknemer omzet misloopt geen recht op overlijdensschade.

Welke schade komt voor vergoeding in aanmerking?

Bij overlijdensschade komen de volgende schadeposten voor vergoeding in aanmerking:

• De kosten van de begrafenis of crematie.
• Als de nabestaanden financieel afhankelijk waren van de overledene: de kosten van levensonderhoud.
• Als de (jonge) nabestaanden voor zorg, huishouden, etc. afhankelijk waren van de overledene: de kosten van onderhoud in natura.

Het gaat hierbij dus alleen om materiële schade. Immateriële schade (of smartengeld), bedoeld als vergoeding voor het verdriet dat wordt veroorzaakt door het overlijden, komt op dit moment nog niet voor vergoeding in aanmerking. Bij ongevallen die na 1 januari 2019 plaatsvinden wordt dit wel mogelijk. Het uitgangspunt bij de vergoeding van overlijdensschade is dat de nabestaanden na het overlijden van hun dierbare dezelfde levensstandaard kunnen aanhouden als vóór het overlijden. Keert een verzekeraar door het overlijden een bedrag uit (zoals bij een levensverzekering gekoppeld aan de hypotheek of een uitvaartverzekering)? Dan wordt dit bedrag in principe in mindering gebracht op de overlijdensschade. U leest hier meer over de berekening van overlijdensschade.

Juridisch advies over overlijdensschade

Het wegvallen van een echtgenoot, partner of kind heeft niet alleen grote emotionele gevolgen, maar kan ook enorme financiële gevolgen hebben. Niet alleen als de kostwinner is overleden, maar ook als er jonge kinderen achterblijven die nog veel zorg nodig hebben. Een schadevergoeding is na het overlijden waarschijnlijk niet het eerste waar u aan denkt, of waar uw hoofd naar staat. Toch kan het goed zijn om, voordat u het straks financieel niet meer kunt bolwerken, hierover juridisch advies in te winnen. Neemt u als u vragen heeft dus gerust contact met mij op. Fotocredits: Jacob Lund / Adobe Stock