Geef wijzigingen in bestuur altijd door aan het Handelsregister

Wie is juridisch gezien eigenlijk de bestuurder van een onderneming? De wet schrijft voor dat in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (hierna: ‘Handelsregister’) ingeschreven moet staan wie de bestuurders van een onderneming zijn. Bovendien staat in diezelfde wet dat wijzigingen binnen één week ingeschreven moeten worden. Blijft die inschrijving uit? Dan kan dit gevolgen hebben voor de aansprakelijkheid van de ingeschreven bestuurders. Dit blijkt uit een recente uitspraak van het gerechtshof ’s-Hertogenbosch.

De feiten: een hennepplantage in een bedrijfspand

Eind 2014 sloot (indirect bestuurder) A een huurovereenkomst voor de huur van een bedrijfspand. Anderhalve maand later werd in het pand een hennepkwekerij met 1.200 hennepplanten aangetroffen. De verhuurder werd daardoor geconfronteerd met kosten voor ontruiming en schade aan zijn pand. Daarnaast was de huur nooit betaald.

In de procedure die volgde vorderde de verhuurder daarom, onder meer van A, een bedrag van € 80.000,-. De kantonrechter stelde de verhuurder in het gelijk. A was het niet eens met dat oordeel en ging in hoger beroep.

Volgens A was hij op geen enkele manier betrokken bij de hennepkwekerij. Hij was vlak voordat de hennepkwekerij werd aangetroffen namelijk teruggetreden als indirect bestuurder. Om dit betoog kracht bij te zetten verwees A naar de notulen van een aandeelhoudersvergadering, waaruit bleek dat B voortaan optrad als indirect bestuurder. Deze ‘bestuurswijziging’ was echter nooit ingeschreven in het Handelsregister.

Oordeel van het hof: A is aansprakelijk en moet betalen

Het hof oordeelde dat nu de wijziging niet in het Handelsregister was ingeschreven, A er tegenover de verhuurder ook geen beroep op kon doen. De verhuurder kon immers niet van de wijziging afweten. Met andere woorden: de verhuurder mocht A als bestuurder beschouwen én hem dus ook aansprakelijk stellen.

Persoonlijke aansprakelijkheid van een bestuurder

Voor de (persoonlijke) aansprakelijkheid van een bestuurder is vereist dat hem een persoonlijk en ernstig verwijt valt te maken. Daarvan is slechts sprake als hij als (indirect) bestuurder heeft bewerkstelligd of toegelaten dat het hij namens de onderneming verplichtingen is aangegaan, terwijl hij wist of behoorde te begrijpen dat de onderneming deze verplichting niet zou kunnen nakomen en geen verhaal biedt voor de daardoor ontstane schade.

Volgens het hof treft A een dergelijk persoonlijk en ernstig verwijt, omdat A (als indirect bestuurder) een huurovereenkomst is aangegaan en vervolgens niet meer heeft omgekeken naar wat er zich in het pand afspeelde. Slecht huurderschap lijkt daarmee een omstandigheid die kan leiden tot bestuurdersaansprakelijkheid.

Kleine formaliteit kan grote gevolgen hebben

Deze uitspraak illustreert wat mij betreft dat het uitblijven van een kleine formaliteit, zoals het nalaten van het inschrijven van een bestuurswissel, grote gevolgen kan hebben. Voor de onderhavige casus had dat overigens geen verschil gemaakt. Naast het uitblijven van de inschrijving, stond de authenticiteit van de stukken ter discussie. B zat ten tijde van de aandeelhoudersvergadering en het plaatsen van zijn handtekening onder de stukken namelijk in Frankrijk in de gevangenis.