Wijzigingen voor aanbestedingen per 1 januari 2022

Voor aanbesteden gelden Europese en nationale regels. Deze ‘spelregels’ zijn opgesteld om het vrij verkeer van goederen, diensten en kapitaal tussen EU-lidstaten te bevorderen en een optimale marktwerking te bereiken.

Drempelwaarde bepaalt de procedure

Een overheidsopdracht met een waarde gelijk aan of hoger dan het Europese drempelbedrag moet met inachtneming van de geldende Europese aanbestedingsrichtlijnen Europees worden aanbesteed. Er gelden verschillende drempelwaarden voor aanbesteding van werken en leveringen/diensten onder de klassieke aanbestedingsrichtlijn, de concessierichtlijn en de defensierichtlijn. Daarnaast bestaat onderscheid tussen drempelwaarden bij opdrachten van de centrale overheid, decentrale overheden en speciale sectorbedrijven.

Iedere twee jaar stelt de Europese Commissie bij verordening nieuwe drempelwaarden voor aanbestedingen vast. De drempelwaarden voor de periode 2022-2023 zijn onlangs gepubliceerd. Na een daling van de drempelbedragen in 2020-2021 zullen de drempelwaarden in 2022-2023 voor werken, leveringen en diensten weer licht stijgen.

Ik wil meer weten over vastgoedrecht

Drempelwaarden 2022-2023

De nieuwe Europese drempelbedragen (exclusief btw) opgesplitst per soort opdracht/concessie:

Overheidsopdrachten (Klassieke sectoren, richtlijn 2014/24/EU)

• Werken: 5.382.000 euro
• Leveringen en diensten voor centrale overheid: 140.000 euro
• Leveringen en diensten voor decentrale overheid: 215.000 euro
• Opdrachten voor diensten die betrekking hebben op sociale en andere specifieke diensten: 750.000 euro (is onveranderd gebleven)
• Prijsvragen voor centrale overheid: 140.000 euro
• Prijsvragen voor decentrale overheid: 215.000 euro
• Voor meer dan 50% door aanbestedende diensten gesubsidieerde werken: 5.382.000 euro
• Voor meer dan 50% door aanbestedende diensten gesubsidieerde diensten die verband houden met werken: 215.000 euro

Overheidsopdrachten (Speciale sectoren, richtlijn 2014/25/EU)

• Opdrachten voor werken: 5.382.000 euro
• Opdrachten voor leveringen en diensten: 431.000 euro
• Opdrachten voor diensten die betrekking hebben op sociale en andere specifieke diensten: 1.000.000 euro (is onveranderd gebleven)

Overheidsopdrachten (Defensie en veiligheid, richtlijn 2009/81/EG)

• Opdrachten voor werken: 5.382.000 euro
• Opdrachten voor leveringen en diensten: 431.000 euro

Concessies (richtlijn 2014/23EU)

• Concessies voor (openbare) werken: 5.382.000 euro
• Concessies voor diensten: 5.382.000 euro

De nieuwe drempelbedragen gelden voor opdrachten die ná 1 januari 2022 worden aangekondigd. Ze gelden tot en met 31 december 2023.

Overheidsopdrachten met een lagere waarde dan de drempelwaarde

Bij overheidsopdrachten waarvan de geraamde waarde lager is dan de hierboven genoemde Europese drempelwaarden, zijn Europese procedures niet verplicht. Wel gelden daarvoor specifieke regels uit deel 1 van de Aanbestedingswet 2012 en de Gids Proportionaliteit.

Eén klein voorbehoud: de Europese Raad moet de nieuwe drempelbedragen nog accorderen. In december vindt de definitieve vaststelling plaats.

Nieuwe Gids proportionaliteit: betere rechtsbescherming

Per 1 januari 2022 treedt de nieuwe Gids proportionaliteit in werking. De wijziging in deze nieuwe gids geeft praktische handvatten voor een proportionele toepassing van zogenaamde rechtsverwerkingsclausules (“Grossmann-clausules”) in aanbestedingsstukken.

Op grond van dergelijke clausules moeten opdrachtnemers bij inschrijving vaak al tijdig vragen stellen over de aanbestedingstukken en zo nodig bezwaar maken. Dat op straffe van rechtsverwerking / verval van rechten. In sommige gevallen worden de clausules zodanig streng verwoord, dat rechtsverwerking onredelijk en onrechtvaardig (disproportioneel) wordt geacht.

De nieuwe Gids Proportionaliteit biedt handvatten voor evenwicht tussen zo vroeg mogelijk vragen stellen door opdrachtnemers en een redelijke opstelling van opdrachtgevers wat betreft rechtsverwerking. Hiermee wordt de balans tussen de belangen van opdrachtgevers en opdrachtnemers (met name t.b.v. de opdrachtnemers) hersteld.

De inhoudelijke wijzigingen zijn overzichtelijk gemaakt in het document hoofdstuk 4 Aanbestedingsfase van de Gids proportionaliteit (pdf).

Voor aanbestedende diensten is het van belang om hun aanbestedingsdocumenten aan deze nieuwe bepalingen te toetsen en zo nodig aan te passen.

Ook de rechtspraak gaat mee in deze ontwikkeling. Rechters verwerpen het beroep van aanbestedende diensten op rechtsverwerkingsclausules als het gaat om fundamentele gebreken in de aanbestedingsprocedure.

Vragen over vastgoedrecht?

Heb je vragen over vastgoedrecht of wil je meer informatie over de wijzigingen voor aanbestedingen? Neem dan contact met mij op, of vraag naar mijn collega’s van vastgoedrecht. AK Advocaten in Etten-Leur staat voor je klaar!

Ik ga contact opnemen