Interview met Boudewijn Baan over stikstof uitspraken van Raad van State

23 sep 2019 Nieuwsbrief AK Advocaten

N.b. Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd. De informatie kan verouderd zijn.

Eind mei oordeelde de Raad van State dat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) in strijd is met Europese natuurbeschermingsregels. Het PAS, dat toestond verhoogde stikstofuitstoot in de buurt van Natura 2000-gebieden te compenseren, biedt volgens de hoogste bestuursrechter onvoldoende bescherming voor de Nederlandse Natura 2000-gebieden. Als gevolg van deze uitspraken ging onder meer een streep door de verbreding van de rijkswegen A27 en A12 bij Utrecht, de komst van een verbindingsweg in Boxtel, de ontwikkeling van een kennis- en innovatiecentrum in Wageningen en een nieuwbouwwijk in Roermond. Ook staan minimaal 180 andere projecten op de tocht. Tijd voor een interview met Boudewijn Baan, advocaat bij de vastgoedsectie van AK, over de gevolgen van deze uitspraken.

De uitspraken van de Raad van State

“De uitspraken van de Raad van State in mei gingen over de stikstoftoename in beschermde natuurgebieden, de zogenaamde Natura 2000-gebieden, waarbij de stikstoftoename het gevolg was van veehouderij. In en in de directe nabijheid van Natura 2000-gebieden mag de hoeveelheid stikstof op grond van Europese regelgeving namelijk niet significant toenemen.

Nu maakten we in Nederland al een tijdje gebruik van een ministeriële regeling, het PAS. Op grond van deze regeling werd verhoogde stikstofuitstoot in de buurt van Natura 2000-gebieden toch toegestaan, als die uitstoot werd gecompenseerd met toekomstige maatregelen. Bijvoorbeeld het aanplanten van een bos. Maar de Raad van State oordeelde dat deze werkwijze in strijd is met Europese natuurbeschermingsregels, aangezien de uitkomsten van de compensatiemaatregelen in het PAS te onzeker zijn.

Natuurbeschermers waren uiteraard blij met deze uitspraken, maar veel ondernemers niet. Dan gaat het zowel om ondernemers in de landbouwsector als om ondernemers in de bouwsector. De uitspraken hebben namelijk ook gevolgen voor de bouwpraktijk. Want niet alleen koeien, maar ook bouwprojecten en andere activiteiten zorgen voor een verhoogde stikstofuitstoot. Bij het aanvragen van vergunningen en het wijzigen van bestemmingsplannen is dan ook veel gebruik gemaakt van het PAS.”

Gevolgen voor de bouwpraktijk

“Er is door de uitspraken op dit moment best wel wat paniek in de bouwwereld. Soms is dat onnodig. Ik wil graag vooropstellen dat deze uitspraken alleen maar van toepassing zijn als er sprake is van bouwen in de buurt van een Natura 2000-gebied. Onder bouwen valt ook het aanleggen van een randweg of het verbreden van een bestaande weg in de buurt van zo’n gebied. Met ‘in de buurt’ wordt een straal van maximaal 5 kilometer rondom een Natura 2000-gebied bedoeld. Wordt er buiten deze straal gebouwd? Dan speelt de stikstofdiscussie niet.

Het probleem is wel dat er vrij veel Natura 2000-gebieden in Nederland zijn, zo’n 160 in totaal, waarvan er 118 stikstofoverbelast zijn. Voor de bouwprojecten in de buurt van deze gebieden kloppen de op basis van het PAS afgegeven vergunningen mogelijk niet meer. Dat betekent in het beste geval een flinke vertraging voor het project. In het slechtste geval gaat er een streep door. Ondernemers die met dergelijke projecten bezig zijn, doen er goed aan om snel juridisch advies in te winnen.

Voor nieuwe bouwprojecten en activiteiten mag het PAS niet meer worden toegepast. In die gevallen zijn er verschillende oplossingen en ontsnappingsroutes mogelijk, maar ook die zijn op dit moment wat onzeker. Eigenlijk is op dit moment voor elk project maatwerk het devies.”

Taskforces en adviesgroepen voor stikstof problematiek

“Vanuit het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is half juli een speciaal adviescollege met experts in het leven geroepen, dat vanaf september 2019 met korte- en langetermijnoplossingen moet komen. Daarnaast zijn er verschillende provincies en organisaties die een eigen taskforce hebben ingesteld. Eigenlijk studeert iedereen op maatregelen, antwoorden en oplossingen, maar het mooiste zou zijn als de minister op korte termijn met een regeling komt, waarin een nieuwe norm voor stikstoftoename wordt vastgesteld. Een nieuwe regeling die wel de toetsing van de Raad van State doorstaat.”

Over de blogger
AK Advocaten

AK Advocaten is één van de grotere advocatenkantoren in West-Brabant. Een sterk kantoor wordt gedragen door een team van sterke individuen.

Meer artikelen van AK Advocaten

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.