Strafrechtadvocaten zijn op recepties vaak graag geziene gasten. Een levendige toelichting op een sappige moordpartij doet het onder een genot van een toastje zalm en glaasje witte wijn immers beter dan een tranen trekkend saai verhaal over een garantiebepaling in een activa/passiva overeenkomst. Het leuke is ook dat vrijwel iedereen een mening heeft over strafrecht en de toepassing daarvan .
Je zal vaker van een leek te horen krijgen dat rechters in Nederland te laag straffen , dan dat dezelfde leek een exposé geeft over de verhouding tussen onderzoek –en spreekplicht tijdens een due dilligence bij een bedrijfsovername. Het is dan ook niet verwonderlijk dat vorige week alle gasten van de openbare recepties (Nieuwsuur, Pauw en Witteman, het journaal, etc etc.) op de Nederlandse televisiezenders over elkaar heen buitelden over één onderwerp: het
proefverlof van Volkert van der G.
Discussie over proefverlof
De kampen waren duidelijk te onderscheiden: rabiate tegenstanders van een proefverlof ( veelal te vinden aan de rechtse kant van het politieke spectrum, met name natuurlijk in de PVV) en zich in behoedzamer taal uitdrukkende “voorstanders”. “Voorstander” lijkt overigens een groot woord: meestal is de redenering dat het Nederlands rechtssysteem gewoon zo in elkaar zit en dat voor Volkert van der G. geen uitzondering moet worden gemaakt, maar dat gaat nu niet bepaald gepaard met gelaatsuitdrukkingen die veronderstellen dat bij de “voorstander” de vlag uitgaat en de champagne op tafel komt als Volkert zijn uitgaanstenue aantrekt.
Persoonlijk miste ik in de discussie een element , namelijk de vraag of het in wezen wel over het mogelijke proefverlof gaat of dat de ontstemming hierover eigenlijk niet veel meer wordt ingegeven door het feit dat Volkert van der G. in mei 2014 gewoon helemaal vrij komt. Ik heb het gevoel dat dat laatste het geval is. Voor veel Nederlanders staat de moord op Fortuijn nog zodanig in het geheugen gegrift , dat het gisteren lijkt dat die laffe daad plaats vond.
Het verbijsterende nieuws leidde tot een Nederlands variant op de Amerikaanse vraag naar aanleiding van het nationale trauma daar: ”Where were you when you heart that John F Kennedy was shot? “ Dat ik op het moment dat ik op teletekst las dat Fortuijn was neergeschoten in een huisje van Centerparcs was ga ik natuurlijk niet vertellen. Omdat de moord gisteren lijkt te zijn gebeurd, is het een onwennig idee dat van der G. in mei 2014 definitief op vrije voeten komt: dat is een automatisch gevolg van de destijds opgelegde strafmaat van 18 jaar.
Onbegrip voor vrijlating
Ook voor mij is het moeilijk te bevatten dat men zo bewust iemand van het leven kan beroven en dat men dan na 12 jaar weer in alle vrijheid ( nou ja, “alle vrijheid” valt te bezien als je de soms wraakzuchtige sentimenten op internet leest) kan rondlopen, zeker als je nog nooit op enig moment spijt van zo’n verwerpelijke daad hebt betuigd.
Naar mijn gevoel is het veel meer het onbegrip over de definitieve vrijlating dat bij mensen de weerzin tegen een proefverlof oproept, dan het feit dat Volkert wellicht binnen kort op een aantal dagen de eendjes mag gaan voeren: zou die weerzin er ook zijn als hij jaarlijks wat ATV dagen kreeg maar ondertussen nog wel een jaar of tien zou vast zitten …??
