Misdaad loont niet, ook niet in het letselschaderecht?

20 dec 2023 Letselschaderecht Joost van Beek

In letselschadezaken komt het regelmatig voor dat een slachtoffer een schadevergoeding krijgt omdat hij (tijdelijk) niet meer kan werken. Heeft een slachtoffer hier ook recht op als hij ‘zwart werkt’? In dit blog vertel ik je daar meer over.

Ik wil meer weten over letselschaderecht

Wat zijn fiscaal niet-verantwoorde inkomsten/’zwarte inkomsten’?

Dit zijn inkomsten waarover geen belasting wordt afgedragen aan de overheid. Daarbij kan gedacht worden aan iemand die harddrugs verkoopt, maar ook aan een bouwvakker die in de avonden en weekenden wat bijklust. In beide gevallen wordt er vaak geen belasting betaald over het verdiende geld. Het verschil is dat de werkzaamheden van de drugsdealer illegaal zijn en die van de bouwvakker niet.

Recht op schadevergoeding?

Het uitgangspunt binnen het letselschaderecht is dat een slachtoffer zo veel mogelijk in de (denkbeeldige) situatie zonder ongeval moet worden gebracht. Kort gezegd betekent dit dat als jij zonder ongeval bepaalde inkomsten zou hebben en deze nu misloopt door het ongeval, de aansprakelijke partij deze schade moet vergoeden. Bij de zogenaamde zwarte inkomsten ligt dit uitgangspunt (politiek gezien) wat gevoeliger omdat het verboden is om opzettelijk belasting te ontduiken (artikel 69 AWR). De gedachte hier is dat iemand geen recht heeft op het gedeelte van het inkomen dat hij moet afdragen aan de overheid.

In de juridische literatuur en rechtspraak zijn er verschillende meningen/visies over de vraag of een slachtoffer recht heeft op een vergoeding van deze schade. Daar waar men enerzijds vindt dat misdaad niet mag lonen, wordt anderzijds ook naar voren gebracht dat de bestrijding van belastingfraude geen private aangelegenheid is.

Hoewel er nog veel te doen is over dit onderwerp, is er in de tussentijd in de rechtspraktijk wel een lijn ontstaan die toegepast wordt op deze zaken. Deze wordt hieronder toegepast op de voorbeelden van de drugsdealer en de bouwvakker.

''Zwarte of fiscaal niet-verantwoorde inkomsten zijn inkomsten waarover geen belasting wordt afgedragen aan de overheid.''

De drugsdealer

Onderweg naar de volgende grote ‘deal’ struikelt de drugsdealer over een losliggende stoeptegel en breekt daarbij zijn enkel. De gemeente heeft de aansprakelijkheid voor dit ongeval erkend. De drugsdealer moet met krukken lopen en kan hierdoor niet meer werken.

In deze situatie zou de aansprakelijke gemeente de schade door het niet meer kunnen werken als drugsdealer niet vergoeden. Het adagium ‘misdaad loont niet’ treedt hier namelijk op de voorgrond. De gedachte is hier dat het verrichtten van illegale activiteiten niet goedgekeurd mag worden, ook niet in een letselschadezaak. Het illegaal verkregen inkomen wordt daarom niet vergoed.

De bouwvakker

Onderweg naar huis vanuit werk raakt de bouwvakker betrokken bij een ernstig verkeersongeval. De automobilist erkent de aansprakelijkheid voor het ongeval. Als gevolg van het ongeval kan de bouwvakker langere tijd niet meer werken. Hierdoor loopt hij zijn inkomsten mis.

In deze situatie moet de aansprakelijke automobilist wél de schade door het niet meer kunnen werken vergoeden. Ook hier geldt dat ‘misdaad niet loont’. De bouwvakker krijgt namelijk alleen datgene vergoed wat hij zou overhouden na aftrek van de belastingen. De belastingontduiking moet dus weggedacht worden door de zwarte inkomsten wit te maken. Omdat de werkzaamheden van een bouwvakker op zichzelf niet illegaal zijn, komen zijn witten inkomsten hieruit wel voor vergoeding in aanmerking.

Risico op vervolging voor belastingfraude?

Uit de jurisprudentie over dit onderwerp volgt dat een aansprakelijke verzekeraar geen melding mag maken bij de belastingdienst van de zwarte werkzaamheden. Het is namelijk niet de taak van de verzekeraar om ‘politieagent’ te spelen. Ook een rechter zal geen melding maken bij de belastingdienst wanneer dit type schade gevorderd wordt. Hiermee wordt voorkomen dat een slachtoffer zijn schade in de praktijk niet zou kunnen claimen.

Meer weten over fiscaal niet-verantwoorde inkomsten bij letselschade?

Heb je vragen over de vergoeding van zwarte inkomsten of over de vergoeding van letselschade in zijn algemeenheid? Vraag het aan een van onze specialisten van de sectie letselschaderecht!

Ik heb een vraag

Over de blogger
Joost van Beek

Joost is in augustus 2022 afgestudeerd aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Sinds september 2022 startte hij als juridisch medewerker. Inmiddels is Joost beëdigd en werkt hij als advocaat bij AK Advocaten.

Meer artikelen van Joost van Beek

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.